Bãi thải mỏ sắt nứt toác, người dân lo sợ trước nguy cơ sạt lở

Bãi thải xuất hiện vết nứt uy hiếp khu dân cư

Từ sân nhà, ông Hà Ngọc Quý (thôn 6, xã Trại Cau (Thái Nguyên) chỉ tay về hướng sườn bãi thải phía sau nhà, nơi những vết nứt sâu đang lan dài. Ông cho hay, các vết nứt xuất hiện sau đợt mưa lớn đầu tháng 10, lúc đầu còn nhỏ nay đã lan rộng, có lúc vang lên tiếng đất rạn nứt, khiến những hộ dân sống phía dưới chân mỏ sắt bất an.

Gia đình ông có 4 thế hệ sinh sống ở khu đất này hàng chục năm qua, khi phát hiện những dấu hiệu bất thường, ông đã báo với chính quyền địa phương. Từ nhiều ngày nay, người lớn trong nhà thay nhau túc trực để quan sát, đề phòng rủi ro, nỗi lo lớn nhất là nếu mưa lớn kéo dài và xảy ra sự cố thì lượng lớn đất đá phía trên có thể trượt xuống, vùi lấp toàn bộ dãy nhà phía dưới.

Không riêng gia đình ông Quý, nhiều hộ dân khác cũng đang sống trong tình cảnh tương tự, cùng chung nỗi bất an. Một số hộ cho biết, khu đất phía sau nhà đã xuất hiện rãnh nứt nhỏ. Nhiều gia đình đã chuẩn bị sẵn phương án di chuyển khi có cảnh báo khẩn cấp vì lo sợ bãi đất phía trên có thể sạt xuống khu dân cư.

Ghi nhận của PV Báo Lao Động thời điểm giữa tháng 10.2025, tại hiện trường, các vết nứt kéo dài từ đỉnh bãi thải xuống gần khu dân cư, dài khoảng 200m, có nơi vết nứt mở rộng, đất đá sụt lún. Một số điểm đã trượt lở, tạo hốc lớn, để lộ lớp đất đá rời rạc, dưới chân bãi thải là khu dân cư với các hộ sinh sống san sát.

Thảm thực vật trên bãi thải thưa thớt, chủ yếu là cỏ dại, rễ nông, không đủ giữ đất, do vậy khi mưa kéo lớn kéo dài, nước thấm sâu qua các khe nứt, làm tăng trọng lượng khối đất, giảm độ ma sát, đẩy nguy cơ sạt trượt.

Di dời khẩn cấp

Trước nguy cơ sạt lở, chính quyền xã Trại Cau đã kiểm tra hiện trường và triển khai biện pháp ứng phó. Theo ông Hoàng Mạnh Hùng - Chủ tịch UBND xã, mưa lớn kéo dài khiến khu vực bãi thải Mỏ sắt Trại Cau xuất hiện vết nứt và hiện tượng nước tràn qua bề mặt, tiềm ẩn nguy cơ gây sạt lở cao.

Kết quả kiểm tra tại bãi thải tầng 49 ghi nhận 2 vị trí nước tràn qua thân moong và nhiều vết nứt lớn lan nhanh. UBND xã đã ban hành thông báo di dời khẩn cấp, yêu cầu các hộ dân trong vùng nguy hiểm phải sơ tán người và tài sản ra khỏi khu vực để bảo đảm an toàn tuyệt đối. Bên cạnh đó, lực lượng Công an, dân quân và cán bộ xã đã hỗ trợ người dân di dời, đồng thời bố trí khu tạm cư an toàn.

Người dân mong muốn các cơ quan chức năng sớm khảo sát, đánh giá lại toàn bộ khu vực bãi thải, xác định rõ nguy cơ, có biện pháp thoát nước và gia cố sườn dốc. “Chúng tôi chỉ mong nơi ở được an toàn, để yên tâm còn làm ăn, không phải sống mà mỗi ngày cứ phải lo lắng, thấp thỏm nữa”, một người dân nói.

Theo người dân thôn 6, việc di dời chỉ là giải pháp tạm thời trước mắt, nếu khu vực bãi thải không được xử lý triệt để thì nguy cơ sạt lở vẫn luôn treo lơ lửng, chỉ cần một sự cố xảy ra là cả khu dân cư dưới chân mỏ có thể bị vùi lấp, vì thế họ mong chờ một giải pháp bền vững để được an toàn và an cư lâu dài.