Mùa bão 2025 được dự báo hung dữ khác thường
Điều kiện hiện tại đang chín muồi cho những cơn bão mạnh bất thường trong mùa bão 2025 ở Đại Tây Dương.
Mùa bão 2025 được dự báo có nhiều cơn bão mạnh. Ảnh: Cục Quản lý Khí quyển và Đại dương Quốc gia Mỹ
Theo dự báo bão từ AccuWeather, một trong những tổ chức dự báo sớm nhất, năm nay có thể xuất hiện từ 13 đến 18 cơn bão có tên, trong đó 7 - 10 cơn có khả năng trở thành bão mạnh, và 3 - 5 cơn có thể đạt cấp 3 trở lên trên thang Saffir-Simpson, tức là siêu bão có sức tàn phá lớn.
Chuyên gia Alex DaSilva, trưởng nhóm dự báo bão của AccuWeather cảnh báo: "Giống như năm ngoái, các khu vực ven biển phía bắc và đông của Vịnh Mexico, cùng với Carolina, tiếp tục đối mặt với nguy cơ cao hơn trung bình".
Trong khi đó, nhóm nghiên cứu khí tượng của Đại học bang Colorado (CSU) cũng đưa ra con số tương đương: 17 cơn bão, với 9 cơn có khả năng trở thành bão mạnh. Điểm chung trong cả hai bản dự báo là: nhiệt độ bề mặt biển ấm bất thường - yếu tố then chốt khiến mùa bão năm nay trở nên nguy hiểm hơn.
Đại học bang Bắc Carolina - đơn vị xây dựng mô hình dự báo dựa trên dữ liệu 100 năm - đưa ra dự báo thấp hơn một chút, với 12 - 15 cơn bão có tên, trong đó 6-8 cơn có thể trở thành bão mạnh, và 2 - 3 cơn có khả năng là siêu bão.
Tuy nhiên, dù khác biệt về con số, các mô hình đều thống nhất rằng, biển ấm, nước sâu nóng là nhiên liệu lý tưởng cho sự tăng cường sức mạnh đột ngột của bão, hay còn gọi là "tăng cường nhanh" (rapid intensification).
Một yếu tố khí hậu quan trọng khác là chu kỳ ENSO đã tạm ngưng vào tháng 3. Dự báo mùa hè năm nay sẽ ở trạng thái trung tính, đồng nghĩa với việc không có yếu tố nào cản trở sự hình thành bão ở Đại Tây Dương.
El Nino thường làm suy yếu bão, nhưng sự vắng mặt của nó trong mùa hè này lại tạo điều kiện thuận lợi hơn cho bão hình thành và mạnh lên.
Điều khiến các chuyên gia lo ngại hơn cả là nhiệt độ nước biển không những ấm mà đã ấm trong suốt 2 năm qua, không chỉ ở Đại Tây Dương mà còn tại Vịnh Mexico - tạo điều kiện hoàn hảo cho các siêu bão xuất hiện.
Điển hình là cơn bão Helene năm 2024. Từ một cơn áp thấp nhiệt đới, Helene đã tăng tốc thành siêu bão cấp 4 chỉ trong 2 ngày trước khi đổ bộ vào Florida. Nhiệt độ mặt nước lúc đó ở mức 29,4 độ C - tương đương một bồn tắm nóng.
Hậu quả của bão Helene. Ảnh: AFP
Không chỉ vậy, nước ấm còn chứa nhiều hơi ẩm, dẫn tới mưa cực lớn khi bão đổ bộ vào đất liền. Cũng trong năm đó, Helene đã gây ra lượng mưa lên tới hơn 500 mm ở khu vực núi phía tây Bắc Carolina, gây ra lũ quét nghiêm trọng.
Năm ngoái, 18 cơn bão có tên đã hình thành, trong đó 11 cơn mạnh lên thành bão lớn, bao gồm các cơn nổi bật như Beryl, Milton và đặc biệt là Helene.
Tổng cộng, hơn 400 người đã thiệt mạng trong mùa bão 2024, khiến đây trở thành mùa bão gây chết chóc nhất ở Mỹ kể từ năm 2005. Riêng Helene đã cướp đi ít nhất 241 sinh mạng, trở thành trận bão đơn lẻ gây chết nhiều người nhất ở lục địa Mỹ kể từ bão Katrina.
Về thiệt hại kinh tế, mùa bão năm 2024 thiệt hại thứ ba trong lịch sử Mỹ, chỉ đứng sau các năm 2017 và 2005.
Mùa bão Đại Tây Dương 2025 kéo dài từ ngày 1.6 - 30.11 sẽ khởi đầu với bão Andrea.
Về bão trên Biển Đông, theo Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia Việt Nam, trong tháng 5 có khả năng xuất hiện xoáy thuận nhiệt đới (tức bão hoặc áp thấp nhiệt đới). Theo dữ liệu trung bình nhiều năm, trên Biển Đông có khoảng 0,5 cơn bão trong tháng 5.
