Thụy Sĩ phản đối thuế thừa kế mới, lo ngại giới siêu giàu rời bỏ đất nước

Ngày 30.11, cử tri Thụy Sĩ đã gửi đi một thông điệp rõ ràng trong cuộc trưng cầu dân ý khi bác bỏ mạnh mẽ đề xuất áp mức thuế thừa kế mới nhắm vào giới siêu giàu.

Kết quả kiểm phiếu cho thấy tới 78% cử tri phản đối, cao hơn rất nhiều so với mức ước tính khoảng 2/3 trong các cuộc thăm dò trước đó. Đề xuất bị bác bỏ liên quan đến việc đánh thuế 50% đối với các khoản thừa kế từ 50 triệu franc Thụy Sĩ trở lên (tương đương khoảng 62 triệu USD) - mức thuế được đánh giá là “mạnh tay nhất” từng được đưa ra tại quốc gia này.

Cuộc bỏ phiếu nhận được sự quan tâm lớn từ cộng đồng tài chính quốc tế, bởi Thụy Sĩ từ lâu được coi là một trong những trung tâm tài chính ổn định nhất thế giới. Nhiều chuyên gia xem đây là “phép thử” về thái độ của công chúng trước các chính sách tái phân phối tài sản, trong bối cảnh nhiều quốc gia châu Âu đang có xu hướng siết thuế đối với người giàu. Na Uy là ví dụ điển hình khi gần đây tăng thuế tài sản, khiến một số doanh nhân giàu có rời khỏi nước này.

Sáng kiến tại Thụy Sĩ được khởi xướng bởi JUSO - tổ chức thanh niên của Đảng Dân chủ Xã hội theo đường lối cánh tả. Với khẩu hiệu gây chú ý “Giới siêu giàu thừa kế hàng tỉ, còn chúng ta thừa kế khủng hoảng”, JUSO muốn sử dụng nguồn thu từ sắc thuế mới để tài trợ các chương trình đối phó biến đổi khí hậu.

Lập luận của JUSO nhấn mạnh bất bình đẳng kinh tế tại Thụy Sĩ đang tăng lên, trong khi chi phí sinh hoạt - đặc biệt ở các thành phố lớn - ngày càng vượt ngoài khả năng của nhiều gia đình trẻ.

Tuy nhiên, phe phản đối đã đưa ra hàng loạt cảnh báo về các tác động tiêu cực nếu sắc thuế được thông qua. Nhiều chuyên gia kinh tế cho biết mức thuế thừa kế 50% là quá cao, có thể gây ra một làn sóng rời bỏ của những gia đình siêu giàu, kéo theo sự sụt giảm dòng vốn đầu tư và làm suy yếu sức hấp dẫn của môi trường kinh doanh Thụy Sĩ.

Theo họ, việc đánh thuế quá gắt gao không những không tăng thu ngân sách mà còn có thể khiến tổng nguồn thu thuế giảm trong dài hạn. Chính phủ và Quốc hội Thụy Sĩ cũng chung quan điểm, kêu gọi cử tri bác bỏ sáng kiến để tránh làm tổn hại đến nền kinh tế.

Với kết quả áp đảo của cuộc trưng cầu dân ý, Thụy Sĩ đã lựa chọn duy trì hiện trạng thay vì thử nghiệm với một chính sách thuế táo bạo. Cuộc bỏ phiếu lần này cho thấy cử tri ưu tiên sự ổn định kinh tế và sức cạnh tranh quốc gia hơn là các biện pháp tái phân phối mạnh tay.

Diễn biến này cũng phản ánh những chia rẽ sâu sắc hơn trong xã hội Thụy Sĩ về vấn đề bất bình đẳng tài sản - một chủ đề chắc chắn sẽ còn tiếp tục được tranh luận trong những năm tới.