NASA công bố phát hiện lịch sử về cực quang trên sao Hỏa
NASA ghi nhận cực quang hiếm thấy trên sao Hỏa, mở ra triển vọng ngoạn mục cho tương lai du hành vũ trụ.
 |
| Hình ảnh minh họa mô tả cực quang trên bề mặt sao Hỏa. (Nguồn: NASA/JPL-Caltech/Cornell Univ./Arizona State Univ/E. W. Knutsen) |
NASA vừa công bố một phát hiện lịch sử: cực quang đầu tiên trên sao Hỏa có thể nhìn thấy bằng mắt thường, ghi nhận bởi tàu tự hành Perseverance trong một cơn bão Mặt trời vào tháng 3/2024.
Đây là lần đầu tiên hiện tượng kỳ thú này được quan sát trực tiếp từ bề mặt một hành tinh ngoài Trái đất, thay vì từ quỹ đạo như các lần trước.
Các nhà khoa học Mỹ và châu Âu cho biết hiện tượng cực quang hiếm gặp này xuất hiện dưới ánh sáng xanh lá mờ ảo, kéo dài trong 3 ngày.
Dữ liệu do tàu Perseverance gửi về cho thấy sự kiện phát sinh từ một vụ bùng phát Mặt trời kèm theo hiện tượng phóng khối lượng vành nhật hoa (CME) – những luồng plasma được phóng ra từ bề mặt Mặt trời và bay thẳng về phía sao Hỏa.
Hình ảnh này do Perseverance của NASA chụp cho thấy bằng chứng về cực quang có thể nhìn thấy trên sao Hỏa vào ngày 18/3/2024. (NASA/AP)
Mở ra khả năng dự báo cực quang trên Hỏa tinh
Điều đặc biệt nằm ở việc cực quang này thuộc phổ ánh sáng nhìn thấy được, khác với các lần phát hiện trước chỉ thấy dưới tia tử ngoại.
Dù ánh sáng lần này bị mờ do bụi, các nhà nghiên cứu tin rằng những sự kiện xảy ra trong điều kiện lý tưởng hơn hoặc có cường độ mạnh hơn sẽ đủ sáng để phi hành gia tương lai trên sao Hỏa có thể chiêm ngưỡng bằng mắt thường.
Nhà khoa học Elise Wright Knutsen thuộc Đại học Oslo là đồng tác giả nghiên cứu công bố trên tạp chí Science Advances ngày 15/5/2025. Bà cho biết, phát hiện này cho thấy việc dự báo cực quang tại sao Hỏa giờ đây là khả thi, mở ra hướng nghiên cứu thời tiết không gian tại hành tinh đỏ.
Khám phá góp phần củng cố hành trình tìm kiếm sự sống ngoài Trái đất
Tàu Perseverance được phóng năm 2020 và đã đổ bộ tại miệng hố Jezero trên sao Hỏa từ năm 2021. Đây là khu vực từng là lòng hồ và đồng bằng sông cổ, được giới khoa học đánh giá có tiềm năng chứa dấu vết của sự sống vi sinh vật thời cổ đại.
Bên cạnh sứ mệnh thu thập mẫu đá và bụi để phục vụ kế hoạch đưa về Trái đất, việc ghi nhận các hiện tượng tự nhiên như cực quang cũng là một bước tiến quan trọng, giúp hiểu rõ hơn về điều kiện môi trường trên sao Hỏa.
Đặc biệt, việc xuất hiện cực quang trong phổ nhìn thấy được còn góp phần cải thiện trải nghiệm thị giác và an toàn cho các sứ mệnh có người lái trong tương lai gần.
