Khách hàng ruột bất ngờ giáng đòn mạnh vào khí đốt Nga

Sau nhiều tháng trì hoãn, Hungary đã bỏ phiếu ủng hộ đề xuất cấm nhập khẩu khí tự nhiên hóa lỏng LNG Nga, chấm dứt thế bế tắc khiến Liên minh châu Âu (EU) không thể thống nhất biện pháp trừng phạt mới.

Quyết định này giúp EU tiến gần hơn tới việc thông qua gói trừng phạt Nga thứ 19, trong bối cảnh châu Âu và Tổng thống Mỹ Donald Trump đang gia tăng sức ép buộc Nga phải chấm dứt xung đột Ukraina.

Hungary và Slovakia lâu nay là hai điểm đến lớn nhất của khí đốt Nga trong EU, với giá trị nhập khẩu trong tháng 8 lần lượt đạt 450 triệu USD và 298 triệu USD, theo Trung tâm Nghiên cứu Năng lượng và Không khí sạch (CREA, Phần Lan).

Việc EU cần sự đồng thuận của toàn bộ 27 thành viên khiến Budapest và Bratislava từng tận dụng quyền phủ quyết để yêu cầu miễn trừ, viện dẫn nguy cơ tổn hại kinh tế nếu cắt nguồn cung quá nhanh. Tuy nhiên, lần này, Thủ tướng Hungary Viktor Orban đã thay đổi quan điểm.

Đầu tháng 10, Tập đoàn năng lượng quốc doanh MVM CEEnergy ký hợp đồng LNG kéo dài 10 năm với hãng Engie (Pháp), cung cấp 400 triệu m3/năm từ năm 2028 đến 2038. Ngoại trưởng Peter Szijjarto khẳng định đây là trụ cột đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia, đồng thời nhấn mạnh đa dạng hóa không có nghĩa là "đóng một ngả khi mở ngả khác".

Cùng lúc, Hungary cũng tìm đến Turkmenistan như một đối tác mới. Quan chức Bộ Ngoại giao Adam Stifter mô tả quốc gia Trung Á này là đối tác đáng tin cậy và bày tỏ hy vọng sớm trở thành nhà cung cấp khí đốt cho châu Âu, và đặc biệt là cho Hungary.

Dù vậy, Hungary vẫn nhập khẩu khoảng 4,5 tỉ m3 khí đốt/năm từ Gazprom (Nga) theo hợp đồng kéo dài đến năm 2036, cho thấy nước này vẫn duy trì thế cân bằng giữa an ninh năng lượng và sức ép chính trị từ phương Tây.

Gói trừng phạt mới của EU, được công bố ngày 19.9, không chỉ đóng mọi kẽ hở nhập LNG Nga, mà còn giảm trần giá dầu thô Nga xuống 47,6 USD/thùng, trừng phạt hơn 100 tàu “bóng tối” né cấm vận và cấm hoàn toàn giao dịch với các tập đoàn năng lượng khổng lồ như Gazprom và Rosneft.

Trước khi xung đột Ukraina nổ ra, Nga cung cấp 45% lượng khí đốt nhập khẩu của EU. Đến nay, con số này đã giảm xuống còn 12%, nhờ mạng lưới cung cấp từ Na Uy, Mỹ, Qatar và Bắc Phi.

Từ nay đến năm 2028, EU đặt mục tiêu chấm dứt hoàn toàn các hợp đồng khí đốt dài hạn với Nga, mở ra giai đoạn “hậu Gazprom” trong cấu trúc năng lượng châu Âu. Trong khi đó, Mátxcơva vẫn duy trì doanh thu lớn nhờ xuất khẩu khí đốt và dầu mỏ sang Trung Quốc và Ấn Độ.