Hội Lim trở thành di sản văn hóa phi vật thể quốc gia

“Hội Lim thị trấn Lim, xã Liên Bão, xã Nội Duệ, huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh” thuộc loại hình lễ hội truyền thống. Theo Bảo tàng tỉnh Bắc Ninh, tính chất, đặc điểm của hội Lim là lễ hội sinh hoạt văn hóa và ca hát quan họ. Thời gian diễn ra hội Lim trước đây vào ngày 14 và 15 tháng 8 âm lịch, sau mới chuyển sang ngày 13 tháng Giêng.

Lễ hội Lim vốn có lịch sử rất lâu đời, và phát triển tới quy mô hàng tổng. Trên cơ sở lễ hội truyền thống của các làng trong tổng Nội Duệ - bao gồm 6 làng xã của huyện Tiên Du: Nội Duệ (gồm Đình Cả và Lộ Bao), Nội Duệ Khánh, Nội Duệ Nam, Lũng Giang, Xuân Ổ và Duệ Đông. Linh hồn của hội Lim là hai thôn Lộ Bao và Đình Cả.

Hội Lim gắn liền với tên tuổi các danh nhân lịch sử văn hóa vùng Lim. Theo các giai thoại và cả bằng chứng từ các nguồn sử liệu, bia đá thì một trong những nhân vật đầu tiên góp công vào việc hình thành lễ hội Lim phải kể đến Quận công Đỗ Nguyễn Thụy.

Ông là người có công phát triển từ lễ hội đình tế thần cầu phúc của các làng xã vùng Lim lên lễ hội hàng tổng Nội Duệ vào dịp mùa Thu tháng Tám, sang mùa Xuân tháng Giêng - kéo dài từ ngày 11 đến 16 với sự chuẩn bị hết sức chu đáo của các xã.

Lễ hội diễn ra với nhiều hoạt động tế lễ, rước kiệu, ca hát giao lưu giữa các làng, đặc biệt là ca hát quan họ, thi đánh cờ, dệt vải...

Hội Lim không chỉ là một lễ hội truyền thống thông thường, mà là một không gian văn hóa sống động, thể hiện rõ nét những giá trị lịch sử cốt lõi và mối quan hệ bền chặt giữa các làng khi thực hành di sản Dân ca quan họ Bắc Ninh.

Lịch sử hội Lim được truyền miệng lại với rất nhiều phiên bản khác nhau. Nguồn gốc lễ hội Lim bấy lâu nay đã có nhiều nhà nghiên cứu đề cập tới, trong đó đa số nghiên cứu đồng thuận với giả thuyết cho rằng hội Lim có nguồn gốc từ hội chùa, hội hát liên quan đến tiếng hát của chàng Trương Chi. Dấu tích xưa để lại chính là dòng sông Tiêu Tương còn khá đậm nét ở các làng quê vùng Lim.

Không chỉ là lễ hội lớn nhất Bắc Ninh, hội Lim còn là một trong 18 lễ hội lớn nhất của cả nước, và đã được UNESCO công nhận là di sản văn hóa thế giới.