Virus hợp bào hô hấp tấn công người già, trẻ em

Virus hợp bào hô hấp - kẻ thù thầm lặng

Bác sĩ Tăng Thị Minh Thu - Khoa Nhi, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 - cho biết, viêm đường hô hấp cấp tính là bệnh thường gặp và là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây bệnh tật, tử vong ở trẻ dưới 5 tuổi. Trong đó, 50-90% trường hợp có nguyên nhân do virus, đặc biệt là RSV, mối đe dọa lớn với trẻ sơ sinh và trẻ nguy cơ cao.

RSV gây nhiều bệnh lý đường hô hấp cấp như viêm mũi họng, viêm tiểu phế quản, viêm phế quản, viêm phổi. Thời tiết lạnh ẩm, mưa nhiều tạo điều kiện cho virus này lây lan nhanh trong cộng đồng.

Giai đoạn đầu, trẻ thường có biểu hiện sốt hoặc không sốt, ngạt mũi, chảy nước mũi, ho khan rồi ho nhiều kèm đờm, khò khè, nôn khi ho. Một số trường hợp bệnh tiến triển nhanh gây khó thở, tím tái, bỏ bú, co giật; trẻ sơ sinh, nhất là dưới 6 tháng tuổi, có nguy cơ ngừng thở. Trong khi đó, trẻ lớn có thể chỉ biểu hiện nhẹ, dễ bị bỏ sót.

RSV lây qua giọt bắn, tiếp xúc trực tiếp với dịch mũi họng hoặc qua các bề mặt nhiễm virus như đồ chơi, tay nắm cửa. Trẻ sinh non, dưới 6 tháng tuổi, suy giảm miễn dịch, mắc bệnh mạn tính hoặc có cân nặng khi sinh thấp là những nhóm đặc biệt dễ bị tổn thương.

Virus này có thể gây nhiều biến chứng nguy hiểm như viêm tiểu phế quản, viêm phổi, suy hô hấp, viêm tai giữa, ngưng thở và làm tăng nguy cơ hen phế quản về lâu dài. Theo ghi nhận tại Khoa Nhi, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, số trẻ nhập viện do viêm đường hô hấp cấp liên quan RSV có xu hướng gia tăng trong thời gian gần đây.

RSV thường gặp ở trẻ em, hầu hết đều nhiễm trước 2 tuổi, nhưng người lớn vẫn có thể mắc, kể cả khi đã từng nhiễm trước đó. Ở người lớn khỏe mạnh, RSV thường gây bệnh nhẹ hoặc không triệu chứng, với biểu hiện giống cảm lạnh. Bất kỳ ai cũng có thể nhiễm RSV, nhưng người trên 60 tuổi, mắc bệnh phổi mạn tính (như hen, COPD), đái tháo đường, bệnh tim mạn tính hoặc suy giảm miễn dịch có nguy cơ mắc bệnh nặng cao hơn.

Người bệnh đái tháo đường - nhóm nguy cơ cao mắc RSV nặng

Tại Việt Nam có khoảng 7 triệu người mắc đái tháo đường, hơn 55% đã có biến chứng. Người bệnh có nguy cơ mắc các bệnh truyền nhiễm, trong đó có RSV, cao hơn người không có bệnh nền.

PGS.TS.BS. Hồ Thị Kim Thanh - Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Y Hà Nội - cho biết: Người trưởng thành mắc bệnh đái tháo đường có nguy cơ nhập viện do RSV cao hơn từ 2,4 đến 11,4 lần so với người không mắc đái tháo đường. Bệnh do RSV có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng và ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng cuộc sống. Thách thức này càng lớn hơn khi hiện nay việc điều trị RSV chủ yếu vẫn là điều trị hỗ trợ, chưa có phương pháp điều trị đặc hiệu.

Tại Hội nghị Nội tiết ASEAN lần thứ 23, do GSK Việt Nam đồng hành cùng Hội Nội tiết - Đái tháo đường tổ chức, GS.TS Trần Hữu Dàng, Chủ tịch Hội Nội tiết - Đái tháo đường Việt Nam cho biết: người bệnh đái tháo đường cần được tiêm các vaccine thiết yếu theo khuyến cáo của Hiệp hội Đái tháo đường Hoa Kỳ. Tại Việt Nam, Bộ Y tế khuyến nghị tiêm cúm, phế cầu hằng năm và viêm gan B cho bệnh nhân ĐTĐ type 2. Hội Nội tiết - Đái tháo đường Việt Nam tiếp tục thảo luận bổ sung tiêm bạch hầu, ho gà, uốn ván và RSV, nhấn mạnh phòng bệnh chủ động cho nhóm nguy cơ cao.