GS.TS Nguyễn Hữu Sáu tiên phong trong nghiên cứu ứng dụng AI trong chẩn đoán bệnh
Với kho dữ liệu hàng chục nghìn ảnh và độ chính xác trên 85%, công nghệ chẩn đoán bệnh da liễu bằng AI được kỳ vọng hỗ trợ bác sĩ tuyến dưới, nâng hiệu quả khám chữa bệnh và giảm tải cho tuyến Trung ương.
GS.TS Nguyễn Hữu Sáu - Phó Giám đốc Bệnh viện Da liễu Trung ương. Ảnh: Bệnh viện cung cấp
Xây dựng kho dữ liệu lớn
Trao đổi với PV Lao Động, GS.TS Nguyễn Hữu Sáu - Phó Giám đốc Bệnh viện Da liễu Trung ương, giảng viên cao cấp của Bộ môn Da liễu - Trường Đại học Y Hà Nội, cho biết, đề tài nghiên cứu cấp Nhà nước về AI đã bước vào giai đoạn nghiệm thu với những kết quả khả quan.
Theo GS.TS Sáu, ý tưởng ứng dụng AI trong da liễu manh nha từ năm 2008 khi ông vừa hoàn thành chương trình học tại Pháp. Tại đây, các bệnh viện đã sử dụng teledermatology - hình thức chẩn đoán từ xa dựa trên ảnh chụp tổn thương da - từ nhiều năm trước.
Một thực tế khác thúc đẩy nhóm nghiên cứu bắt tay vào đề tài là tình trạng thiếu bác sĩ da liễu tại tuyến tỉnh, huyện (cũ).
Năm 2017, ông gặp PGS.TS Nguyễn Long Giang - Phó Viện trưởng Viện Công nghệ Thông tin - Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam. Từ đây hai bên bắt tay xây dựng đề tài nghiên cứu cấp Nhà nước về ứng dụng AI trong chẩn đoán ba bệnh: Vảy nến, viêm da cơ địa và ung thư da.
Để xây dựng được mô hình AI đáng tin cậy, nhóm nghiên cứu cần một kho dữ liệu khổng lồ. Trong suốt quá trình triển khai, các bác sĩ tại Bệnh viện Da liễu Trung ương, Bệnh viện TWQĐ 108 và Bệnh viện Da liễu Thanh Hóa tham gia chụp ảnh, phân loại, dán nhãn cho từng tổn thương.
“Mỗi bệnh chúng tôi thu thập từ 9.000 đến 12.000 ảnh. Một bệnh nhân có thể được chụp nhiều lần, ở nhiều giai đoạn khác nhau. Chúng tôi còn chụp thêm các bệnh tương tự để AI học cách phân biệt”, GS.TS Sáu nói.
Tất cả ảnh đều được hội chẩn bởi các chuyên gia để đảm bảo độ chính xác cao nhất trước khi đưa vào hệ thống.
Sau nhiều năm thử nghiệm, nhóm nghiên cứu đã xây dựng được 3 ứng dụng là phần mềm (app) dành cho bệnh nhân, cho phép chụp ảnh tổn thương da và nhận kết quả gợi ý trong 20 - 30 giây; App dành cho bác sĩ, hỗ trợ định hướng chẩn đoán; và hệ thống dùng trong nghiên cứu và quản lý hình ảnh.
Kết quả thử nghiệm tại 3 bệnh viện đều “rất khả quan”. Độ nhạy và độ đặc hiệu trong chẩn đoán đều trên 85% - mức mà ngay cả bác sĩ chuyên khoa nhiều khi cũng khó đạt được trong thực hành thực tế, đặc biệt ở bệnh có biểu hiện không điển hình hoặc khi bệnh nhân đã bôi thuốc.
GS.TS Sáu cho biết, một thử nghiệm nội bộ đã được tiến hành, một nhóm bác sĩ chẩn đoán trên ảnh tổn thương và sau đó AI cũng chẩn đoán trên cùng bộ ảnh.
“Kết quả là AI cho độ chính xác cao hơn. Không phải bác sĩ nào cũng được đào tạo sâu, và nhiều trường hợp tổn thương biến đổi khiến người khám dễ nhầm lẫn”, ông Sáu lý giải.
AI không thay thế bác sĩ, càng không thể kê đơn
Tuy nhiên, dù AI cho kết quả chẩn đoán bệnh cao, GS.TS Sáu khẳng định, một quan điểm xuyên suốt: AI không thay thế bác sĩ.
“Người quyết định cuối cùng luôn là bác sĩ. AI chỉ là một công cụ hỗ trợ giúp chẩn đoán nhanh và chính xác hơn, nhất là với bác sĩ tuyến dưới hoặc bệnh nhân chưa thể gặp bác sĩ ngay”.
Dẫu vậy, ứng dụng AI hiện chưa được triển khai chính thức tại Bệnh viện Da liễu Trung ương vì đề tài đang trong giai đoạn nghiệm thu. Tuy nhiên, khi được hỏi về lộ trình mở rộng, GS.TS Sáu cho biết, bệnh viện và lãnh đạo ngành đều rất ủng hộ, đặc biệt trong bối cảnh Nghị quyết 72 và 57 thúc đẩy mạnh mẽ chuyển đổi số trong y tế.
Trong tương lai, nhóm nghiên cứu kỳ vọng mở rộng phần mềm để bao phủ nhiều bệnh da liễu hơn, thậm chí tích hợp phần tư vấn ban đầu cho bệnh nhân sau khi nhận kết quả AI, nhưng không phải khâu kê đơn hay điều trị.
GS.TS Sáu cho hay, nếu ứng dụng thành công tại Bệnh viện Da liễu Trung ương, nhóm sẽ đánh giá hiệu quả và đề xuất triển khai rộng rãi.
