TPHCM nguy cơ vỡ tiến độ khởi công tuyến Metro hơn 2 tỉ USD nối 6 quận
TPHCM - Tuyến Metro số 2 (Bến Thành - Tham Lương) dài hơn 11km, đi qua 6 quận 1, 3, 10, 12, Tân Bình và Tân Phú, đối mặt nguy cơ lỡ hẹn khởi công cuối năm 2025.
Toàn cảnh con đường Cách Mạng Tháng Tám - nơi tuyến Metro số 2 sẽ đi qua. Ảnh: Anh Tú
Theo kế hoạch của UBND TPHCM, dự án Metro số 2 sẽ phát lệnh khởi công vào cuối năm 2025.
Tuy nhiên, theo báo cáo mới nhất của Ban Quản lý Đường sắt đô thị TPHCM (MAUR), đến thời điểm hiện tại, hàng loạt công việc quan trọng đang trễ tiến độ.
MAUR cho biết, việc điều chỉnh khối lượng, giá gói thầu của một số hợp đồng tư vấn trong dự án lẽ ra phải hoàn tất ngày 22.3.2025, nhưng đến ngày 30.5.2025 vẫn chưa xong - trễ hạn 69 ngày so với thời hạn UBND TPHCM giao.
Tương tự, các thủ tục phê duyệt bổ sung kế hoạch lựa chọn nhà thầu, bao gồm: Tư vấn lập báo cáo nghiên cứu khả thi điều chỉnh, thiết kế FEED và đấu thầu; gói thầu tư vấn thẩm tra báo cáo; tư vấn luật chung dự án; tư vấn giám sát khảo sát xây dựng cũng trễ 61 ngày so với kế hoạch.
Thẩm định hồ sơ dự toán gói thầu “Tư vấn lập báo cáo nghiên cứu khả thi điều chỉnh, thiết kế FEED và đấu thầu” đã trễ 51 ngày so với kế hoạch.
Đề xuất các cơ chế đặc thù, đặc biệt theo Nghị quyết số 188 của Quốc hội, cùng tiến độ chi tiết thực hiện và định hướng chỉ định tư vấn và nhà thầu EPC cho tuyến Metro số 2 lẽ ra phải hoàn thành trước ngày 31.3.2025, song đến nay cũng chưa hoàn tất.
MAUR cho biết, các đầu việc trên đã được báo cáo UBND TPHCM và lấy ý kiến các sở, ngành liên quan. Để đẩy nhanh tiến độ, MAUR kiến nghị Sở Tài chính, Sở Xây dựng sớm có ý kiến, tổng hợp và tham mưu UBND TPHCM.
Phối cảnh Metro số 2 đoạn đi ngầm qua công viên Lê Thị Riêng (Quận 10, TPHCM). Ảnh: MAUR
Một điểm nghẽn lớn khác khiến Metro số 2 nguy cơ lỡ hẹn là việc chưa hoàn tất thủ tục dừng sử dụng vốn ODA và vốn vay ưu đãi nước ngoài.
Các khoản vay từ 3 đối tác quốc tế gồm Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB), Ngân hàng Tái thiết Đức (KfW), Ngân hàng Đầu tư châu Âu (EIB) đều đã hết hạn do tiến độ dự án bị kéo dài trong nhiều năm.
Do đó, cần tiến hành các thủ tục để dừng sử dụng vốn ODA và vốn vay ưu đãi nước ngoài đối với dự án, đồng thời điều chỉnh sang sử dụng nguồn vốn đầu tư công nhằm triển khai theo Nghị quyết số 188 của Quốc hội.
Theo lộ trình được UBND TPHCM đề ra, các mốc tiến độ quan trọng của dự án Metro số 2 trong năm 2025 gồm: hoàn thành khảo sát và lập thiết kế tổng thể (FEED) vào tháng 6; thẩm định báo cáo nghiên cứu tiền khả thi trong tháng 8 và trình UBND TPHCM phê duyệt vào tháng 9.
Công tác lựa chọn nhà thầu dự kiến diễn ra trong tháng 10 để kịp khởi công chính thức vào tháng 12. Tuy nhiên, với tình hình hiện nay, nguy cơ vỡ tiến độ là rất rõ ràng.
Metro số 2 có chiều dài hơn 11km, chạy qua 6 quận: 1, 3, 10, 12, Tân Bình, Tân Phú, đóng vai trò kết nối khu vực trung tâm TPHCM với hướng Tây Bắc, góp phần giải tỏa áp lực giao thông trên các trục huyết mạch như Cách Mạng Tháng Tám, Trường Chinh, Cộng Hòa...
Dự án được phê duyệt từ năm 2010 với tổng mức đầu tư ban đầu khoảng 1,3 tỉ USD (tương đương 26.000 tỉ đồng). Đến năm 2019, sau khi điều chỉnh, tổng vốn tăng lên hơn 2 tỉ USD (tương đương 47.900 tỉ đồng).
Đây là tuyến metro thứ hai của TPHCM sau tuyến Metro số 1 (Bến Thành - Suối Tiên) đã đưa vào khai thác thương mại cuối năm 2024.