Khách hàng ruột tìm cách cứu huyết mạch dầu Nga trước sức ép của EU

Đây là động thái sống còn với nền kinh tế nước này, trong bối cảnh EU bàn kế hoạch áp thêm hạn chế thương mại Nga ngoài gói trừng phạt thứ 19.

Bên lề Khóa họp Đại hội đồng Liên Hợp Quốc lần thứ 80 ngày 23.9, Ngoại trưởng Hungary Peter Szijjarto khẳng định Budapest không thể ngăn chặn các biện pháp thương mại mà EU có thể áp đặt lên nguồn dầu Nga đi qua đường ống dẫn dầu Druzhba. Tuy nhiên, chính phủ ông đang nỗ lực thuyết phục các đối tác châu Âu không “gây hại quá nặng” cho lợi ích của Hungary.

“Với lệnh trừng phạt, cần có sự đồng thuận tuyệt đối. Chúng tôi chắc chắn sẽ không tham gia, nên sẽ không có sự đồng thuận và cũng sẽ không có trừng phạt. Nhưng với các biện pháp thương mại thì lại khác, chỉ cần đa số đủ điều kiện. Chúng tôi không thể phủ quyết, mà chỉ có thể cố gắng thuyết phục đồng nghiệp châu Âu không gây tổn hại lợi ích của chúng tôi” - ông Szijjarto nói với TASS.

Liên minh châu Âu đang xem xét khả năng hạn chế nguồn nhiên liệu từ Nga đến Hungary và Slovakia qua Druzhba. Đáng chú ý, kế hoạch này không nằm trong gói trừng phạt thứ 19 mà khối đang chuẩn bị, vốn tập trung vào khí hóa lỏng (LNG) và đội tàu dầu được cho là “hạm đội bóng tối” của Nga.

Druzhba, có nghĩa là “Tình hữu nghị”, là một trong những hệ thống đường ống dẫn dầu lớn nhất thế giới, nối Nga với nhiều quốc gia Đông Âu.

Đối với Slovakia và Hungary, đây là “huyết mạch” đảm bảo nguồn năng lượng ổn định và giá rẻ, khó có thể thay thế ngay trong ngắn hạn.

Việc EU cân nhắc tách riêng đường ống này khỏi các gói trừng phạt chính thức được cho là nhằm gây thêm áp lực lên Budapest - quốc gia lâu nay có quan điểm khác biệt trong khối, thường xuyên phản đối mở rộng các biện pháp trừng phạt Nga.

Trong bối cảnh lạm phát và chi phí năng lượng vẫn đè nặng, Hungary lo ngại rằng bất kỳ biện pháp hạn chế nào đối với Druzhba sẽ giáng đòn trực tiếp vào nền kinh tế trong nước. Budapest nhiều lần lập luận rằng các lệnh trừng phạt năng lượng Nga gây hại cho châu Âu nhiều hơn là cho Mátxcơva.

Tuy nhiên, ở cấp độ EU, các quyết định liên quan đến thương mại chỉ cần đa số phiếu chứ không cần sự đồng thuận tuyệt đối. Điều này khiến Hungary mất đi “lá chắn” phủ quyết vốn giúp họ trì hoãn hoặc chặn các gói trừng phạt trước đây.

Với lập trường cứng rắn phản đối trừng phạt Nga, Budapest tiếp tục trở thành “tiếng nói lạc nhịp” trong khối. Nhưng lần này, khi khả năng phủ quyết không còn, nỗ lực ngoại giao của Hungary sẽ bị thử thách nặng nề.

Trong khi đó, châu Âu đang tăng tốc tìm cách siết chặt hơn “van năng lượng” từ Nga, bất chấp nguy cơ gây chia rẽ nội bộ. Quyết định cuối cùng về số phận Druzhba sẽ không chỉ tác động đến Hungary và Slovakia, mà còn là thước đo cho sự đoàn kết của EU trong cuộc đối đầu lâu dài với Nga.