Đề xuất mới về thời hạn hoàn thành lấy ý kiến nhân dân về đề án sáp nhập tỉnh, xã

Bộ Tư pháp đang thẩm định dự thảo Nghị định hướng dẫn việc lấy ý kiến nhân dân về thành lập, giải thể, nhập, chia, điều chỉnh địa giới và đổi tên đơn vị hành chính do Bộ Nội vụ chủ trì xây dựng.

Theo dự thảo tờ trình, Bộ Nội vụ cho biết, thực tiễn triển khai Nghị định số 54/2018/NĐ-CP ngày 16.4.2018 của Chính phủ khi thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính các cấp các giai đoạn 2019-2021 và giai đoạn 2023-2025, việc lấy ý kiến cử tri đã đạt được những thuận lợi nhất định.

Tuy nhiên, vẫn còn một số khó khăn, bất cập như: Do chưa xác định rõ được đơn vị hành chính chịu ảnh hưởng trực tiếp nên địa phương còn có nhiều cách hiểu khác nhau. Điều này dẫn đến việc triển khai thực hiện lấy ý kiến nhân dân khi sắp xếp đơn vị hành chính các cấp chưa được đồng bộ, thống nhất.

Thực tế thực hiện Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2025, Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở năm 2022, Nghị quyết số 76/2025/UBTVQH15 của Ủy ban thường vụ Quốc hội về việc sắp xếp đơn vị hành chính năm 2025, việc lấy ý kiến hộ gia đình đã đạt được hiệu quả cao, được sự đồng thuận từ nhân dân.

Chính quyền địa phương các cấp tổ chức thực hiện lấy ý kiến về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh, cấp xã năm 2025, đảm bảo thực hiện đầy đủ quyền và nghĩa vụ của công dân theo quy định tại Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở.

Từ những căn cứ nêu trên, Bộ Nội vụ cho rằng việc xây dựng và ban hành mới Nghị định của Chính phủ hướng dẫn việc lấy ý kiến nhân dân về thành lập, giải thể, nhập, chia, điều chỉnh địa giới và đổi tên đơn vị hành chính (thay thế Nghị định số 54/2018/NĐ-CP sửa đổi bổ sung năm 2023) là cần thiết.

Đáng chú ý, tại Điều 4 của dự thảo Nghị định, Bộ Nội vụ đề xuất trình tự, thủ tục lấy ý kiến.

Theo đó, sau khi xây dựng Đề án thành lập, giải thể, nhập, chia, điều chỉnh địa giới và đổi tên đơn vị hành chính, UBND cấp tỉnh có văn bản kèm theo mẫu Phiếu lấy ý kiến, tài liệu lấy ý kiến gửi UBND cấp xã; chỉ đạo, hướng dẫn UBND cấp xã tổ chức lấy ý kiến nhân dân theo từng thôn, tổ dân phố.

Trong thời gian 60 ngày làm việc kể từ ngày nhận được văn bản của UBND cấp tỉnh, UBND cấp xã hoàn thành việc lấy ý kiến nhân dân.

Trong thời gian 5 ngày làm việc kể từ ngày hoàn thành việc lấy ý kiến nhân dân, UBND cấp xã tổng hợp và lập báo cáo kết quả lấy ý kiến nhân dân trên địa bàn gửi HĐND cùng cấp và UBND cấp tỉnh.

Đối với đơn vị hành chính cấp xã không tổ chức HĐND thì UBND cấp xã tổng hợp và lập báo cáo kết quả lấy ý kiến nhân dân trên địa bàn gửi UBND cấp tỉnh.

Trong thời gian 5 ngày làm việc kể từ ngày nhận được báo cáo kết quả lấy ý kiến nhân dân của UBND cấp xã, UBND cấp tỉnh tổng hợp và lập báo cáo kết quả lấy ý kiến nhân dân trên địa bàn gửi đến HĐND cấp tỉnh.