Âm thầm tích vàng từ sớm, Nga cứu được hàng trăm tỉ USD bị đóng băng

Giá trị dự trữ vàng của Nga tăng tương đương 96 tỉ USD, kể từ đầu năm 2022, theo dữ liệu từ Ngân hàng Nga (Bank of Russia). Tuy nhiên, dữ liệu cho thấy lượng vàng vật chất trong kho bạc của Ngân hàng Trung ương Nga không thay đổi đáng kể trong 3 năm qua, vẫn ở mức khoảng 75 triệu ounce.

Sau khi xung đột Nga - Ukraina nổ ra năm 2022, Mỹ và các đồng minh đã áp đặt làn sóng trừng phạt với các lĩnh vực quan trọng của nền kinh tế Nga và các doanh nghiệp nhà nước Nga, trong đó có đóng băng một số khoản dự trữ của Ngân hàng Trung ương Nga. Số tiền bị đóng băng có thể lên tới 322 tỉ USD.

Số phận nguồn dự trữ của Nga bị đóng băng ở nước ngoài hiện vẫn chưa chắc chắn. Liên minh châu Âu (EU) không loại trừ khả năng sử dụng một phần dự trữ của Nga để hỗ trợ Kiev hoặc tài trợ cho công cuộc tái thiết ở Ukraina sau khi xung đột kết thúc.

Bloomberg chỉ ra, trong trường hợp xấu nhất, khi Nga không thu hồi lại được tài sản bị đóng băng, phần giá trị vàng dự trữ của Nga tăng lên sẽ bù đắp được khoảng 1/3 tổn thất của nước này.

Nếu nỗ lực của Tổng thống Mỹ Donald Trump để kết thúc cuộc xung đột ở Ukraina dẫn tới toàn bộ lượng dự trữ bị đóng băng của Nga được giải phóng, Nga sẽ có một khoản tài chính dự phòng.

Vàng có tính thanh khoản tương đối thấp so với các tài sản dự trữ truyền thống khác như trái phiếu kho bạc Mỹ, nhưng nhu cầu vàng toàn cầu hiện nay cao có thể giúp Ngân hàng Trung ương của Nga dễ dàng bán ra một lượng vàng tương đối lớn hơn bình thường trong trường hợp xảy ra khủng hoảng cán cân thanh toán, nhà kinh tế Tatiana Orlova của Oxford Economics, cho biết.

Ngân hàng Trung ương Nga bắt đầu hành động mạnh từ năm 2014, sau khi Nga sáp nhập Crimea dẫn đến lệnh trừng phạt của phương Tây và nước này bị đẩy khỏi Nhóm 8 nước công nghiệp phát triển (G8). Trong giai đoạn từ năm 2014 đến năm 2020, khi giá vàng thế giới dao động từ khoảng 1.100 đến 1.500 USD/ounce, Nga đã tăng dự trữ vàng thêm 40 triệu ounce.

Kể từ đó, giá vàng thế giới đã tăng gấp đôi, đưa tổng dự trữ quốc tế của Nga lên gần mức cao kỷ lục gần 650 tỉ USD tính đến ngày 1.4.2025.

Ngân hàng Nga hiện là 1 trong 5 ngân hàng trung ương có lượng vàng dự trữ lớn nhất, dựa trên dữ liệu từ Hội đồng Vàng Thế giới, với lượng vàng dự trữ trị giá 229 tỉ USD.

Theo các số liệu đã đề cập ở trên, Nga hiện có một nửa dự trữ bằng đồng USD, đồng Euro và đồng bảng Anh. Phần còn lại được đầu tư vào nhân dân tệ và vàng. Kể từ khi xung đột Nga - Ukraina nổ ra, Ngân hàng Trung ương của Nga đã ngừng công bố dữ liệu về các thành phần trong dự trữ ngoại hối.

Giá vàng thế giới đạt mức kỷ lục 3.167,84 USD/ounce vào ngày 1.4 trước khi giảm do lo ngại căng thẳng thương mại và địa chính trị leo thang.

Trừ khi gặp phải cuộc khủng hoảng nghiêm trọng, giá vàng thế giới tăng khó có thể thúc đẩy Ngân hàng Trung ương Nga bắt đầu bán ra bởi có ít phương án để phân bổ lại dự trữ trong bối cảnh bị trừng phạt.

Trong báo cáo thường niên công bố vào tháng 3, Ngân hàng Nga thừa nhận hạn chế về cơ hội đầu tư vào các công cụ tài chính của các quốc gia khác do rủi ro vốn có trong nền kinh tế, tiền tệ và thị trường tài chính.