11 công ty thuộc chuỗi cung ứng Apple chuyển đến Việt Nam, Samsung, Intel tăng vốn: Chuyên gia bình luận gì?

“Khi các thị trường mới nổi khác tìm cách phục hồi thiệt hại do đại dịch Covid-19 gây ra, Việt Nam giống như một hình mẫu của họ”, Giáo sư Edmund Malesky nhận định.

Vị Giáo sư đánh giá, những nỗ lực cải cách đã giúp Việt Nam có được lợi thế. Cụ thể, Việt Nam đã có được những kết quả ấn tượng trong thu hút đầu tư nước ngoài năm 2022. Số liệu từ Tổng cục Thống kê, tổng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) đạt 9,9 tỷ USD trong 10 tháng đầu năm 2022 tăng 15 % so với cùng kỳ năm 2021; tổng kim ngạch xuất nhập khẩu của Việt Nam tăng 5,7% lên mức 58,3 tỷ USD.

Cũng trong năm 2022, ít nhất 11 công ty Đài Loan (Trung Quốc) thuộc chuỗi cung ứng của Apple đã chuyển đến Việt Nam. Không chỉ vậy, Tập đoàn Lego đến từ Đan Mạch đã xây dựng một nhà máy trị giá 1 tỷ USA tại tỉnh Bình Dương.

Bên cạnh đó, một số nhà đầu tư nước ngoài khác như Samsung hay Intel đã tăng cường và mở rộng hoạt động của doanh nghiệp tại Việt Nam. Trên cơ sở này, Quỹ Tiền tệ Quốc tế và Ngân hàng Phát triển Châu Á lần lượt dự đoán tăng trưởng GDP của Việt Nam sẽ đạt 7% và 6,5% vào năm 2022.

Sự quan tâm của các nhà đầu tư đến Việt Nam đã tăng đều đặn theo thời gian và đặc biệt tăng nhanh vào năm 2018. Vào thời điểm này, nhiều công ty sản xuất hàng hóa của ở Trung Quốc đã duy trì một số cơ sở ở Việt Nam như một phương án dự phòng trước căng thẳng thương mại Mỹ-Trung.

Xuất khẩu của Việt Nam sang Hoa Kỳ tăng 40% trong quý I/2019, đặc biệt trong lĩnh vực công nghệ. Không chỉ vậy, chi phí cho lao động của Việt Nam thấp hơn một nửa so với Trung Quốc là một điểm thu hút khác của Việt Nam.

Kể từ năm 2020, chính sách Zero Covid của Trung Quốc khiến các công ty ở đây gặp khó khăn trong việc quay trở lại mức sản xuất trước đại dịch. Kết quả, dòng vốn FDI di chuyển khỏi Trung Quốc tăng nhanh. Trong khi đó, với chiến lược phát triển kinh tế phù hợp kết hợp tiêm chủng nhằm ngăn chặn các đợt bùng phát Covid-19, Việt Nam được đánh giá là một trong 10 quốc gia hàng đầu trên thế giới về kiểm soát đại dịch Covid-19.

“Trong bối cảnh như vậy, Việt Nam trở thành nơi thuận lợi để tiếp nhận các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FIEs) đang cố gắng đa dạng hoá chuỗi cung ứng”, Giám đốc Trung tâm Phát triển Quốc tế Đại học Duke cho biết

Theo Khảo sát về Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) năm 2021, tỷ lệ doanh nghiệp cho rằng phải trả các khoản phí không chính thức trong các giao dịch kinh doanh là phổ biến đã giảm từ 66% năm 2016 xuống còn 41% vào năm 2021. Các doanh nghiệp nước ngoài không báo cáo chi trả các chi phí không chính thức đạt 41,9%.

Các nhà hoạch định chính sách của Việt Nam cũng đã tập trung vào việc cải thiện nguồn nhân lực như Sửa đổi  Luật Giáo dục đại học năm 2018 và Bộ luật Lao động năm 2019. Khảo sát PCI 2021 cho thấy, các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài lạc quan hơn về khả năng cải thiện nguồn nhân lực trong tương lai khi đánh giá giá trị của các chương trình đào tạo kỹ thuật và chuyên môn tại Việt Nam. Xếp hạng của FIEs về chất lượng lao động địa phương đã được cải thiện đều đặn cho cả giáo dục phổ thông và đào tạo nghề.

Không chỉ giáo dục, việc mở rộng và nâng cấp cơ sở hạ tầng cũng là một mục tiêu của Việt Nam nhằm cải thiện khả năng thu hút đầu tư. Trên thang điểm 6, điểm đánh giá của các nhà đầu tư về chất lượng đường bộ đã tăng vọt so với năm 2017 (từ 3,72 lên 4,44), kết nối cảng với đường cao tốc (từ 4,02 lên 4,49) và kết nối đường sắt – đường cao tốc (từ 3,97 lên 4,41).

"Việt Nam vẫn còn nhiều việc phải làm. Tuy nhiên, câu chuyện thành công sau đại dịch của Việt Nam cho thấy các quốc gia có thể tạo dựng cơ hội đầu tư thông qua những nỗ lực giải quyết các yếu tố cơ bản nhằm thúc đẩy năng suất của nhà đầu tư", vị giáo sư nhấn mạnh.

Nguồn: Asia Times