Sức sống mới nơi thị trấn biên cương xứ Lạng

Biểu tượng của tinh thần quân dân Lạng Sơn

Tháng Hai, khi những cơn gió mùa vẫn còn thổi mạnh qua các dãy núi đá vôi phía Bắc, nơi biên cương địa đầu Tổ quốc, có một địa danh luôn gợi nhớ về những ngày tháng bi tráng của lịch sử - Pháo đài Đồng Đăng.

Chứng tích lịch sử Đồng Đăng nằm tại thị trấn biên giới có 3,916km đường biên tiếp giáp với Bằng Tường (tỉnh Quảng Tây, Trung Quốc); có Ga quốc tế Đồng Đăng và cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị. Với diện tích tự nhiên hơn 459ha, chia thành 7 khu phố, thị trấn Đồng Đăng giữ vị trí chiến lược về chính trị, kinh tế, quốc phòng, an ninh của tỉnh Lạng Sơn và cả nước.

Theo những tư liệu lịch sử được ghi lại trong cuốn Lịch sử Đảng bộ thị trấn Đồng Đăng, nơi đây là một trong những địa điểm mở màn cuộc chiến tranh biên giới phía Bắc ngày 17.2.1979.

Cuộc chiến đã gây thiệt hại nặng nề cho thị trấn Đồng Đăng nói riêng và khu vực biên giới phía Bắc nước ta nói chung. Hiện, tại pháo đài Đồng Đăng, thuộc điểm cao 339, khu Dây Thép, thị trấn Đồng Đăng, huyện Cao Lộc vẫn còn những chứng tích lịch sử rõ nét về cuộc chiến đấu bảo vệ biên giới phía Bắc.

Chỉ tay về phía những phần sót lại của pháo đài bám đầy nét rêu phong, ông Lương Văn Bộ, người trông coi di tích chia sẻ: “Pháo đài Đồng Đăng được Thực dân Pháp xây dựng năm 1940, là một công trình quân sự kiên cố với 3 tầng, tầng cao nhất làm đài quan sát, tầng giữa có các phòng chiến đấu với lỗ châu mai, tầng dưới cùng chứa quân trang, đạn dược và lương thực. Trong cuộc chiến đấu bảo vệ biên giới phía Bắc năm 1979, pháo đài một lần nữa trở thành biểu tượng kiên cường”.

Mùa Xuân năm nay, Di tích lịch sử Pháo đài Đồng Đăng đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch xếp hạng di tích quốc gia.

Hành trình hồi sinh và phát triển

Hiện Đồng Đăng đang chuyển mình, hướng đến tương lai với những bước tiến mạnh mẽ trong phát triển hạ tầng, kinh tế và du lịch. Từ pháo đài nhìn xuống, cả thị trấn như một bức tranh phong cảnh hữu tình, với những khu phố nhộn nhịp, những ngôi nhà cao tầng đan xen cùng vườn đào, mận bung nở.

Các khu chợ, trung tâm thương mại mua bán cả ngày lẫn đêm, tạo không khí nhộn nhịp, hối hả, thu hút khách du lịch gần xa...

Các dự án giao thông quan trọng như cao tốc cửa khẩu Hữu Nghị - Chi Lăng, dự án mở rộng đường vận chuyển hàng hóa chuyên dụng và cải tạo Ga Đồng Đăng đang dần đưa vào hoạt động, hứa hẹn sẽ là bước đệm cho Đồng Đăng bứt phá.

Với vị trí cửa ngõ giao thương, Đồng Đăng đang tận dụng thời cơ để thu hút doanh nghiệp, đầu tư vào lĩnh vực thương mại, logistics. Ngành thương mại - dịch vụ đang chiếm khoảng 90% cơ cấu kinh tế, đánh dấu sự chuyển dịch mạnh mẽ về hướng phát triển.

Lãnh đạo UBND thị trấn Đồng Đăng cho biết, trên địa bàn có 3 dự án trọng điểm quan trọng đi qua gồm Dự án cao tốc cửa khẩu Hữu Nghị - Chi Lăng, dự kiến sẽ thông tuyến trong năm 2025; dự án mở rộng đường vận chuyển hàng hóa chuyên dụng mốc 1119-1120 cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị và dự án cải tạo Ga đường sắt quốc tế Đồng Đăng.

Các dự án này hoàn thành, đi vào hoạt động sẽ mở ra cơ hội phát triển, bứt phá cho địa phương, nhất là trong hoạt động giao thương hàng hóa, phát triển dịch vụ, thương mại.

Cùng với đó, thị trấn Đồng Đăng còn có tiềm năng phát triển du lịch biên giới, tham quan cửa khẩu; du lịch tâm linh, du lịch văn hóa lịch sử với đền Mẫu Đồng Đăng, pháo đài Đồng Đăng... nổi tiếng khắp cả nước và nằm trong hành trình, điểm đến của tuyến du lịch Công viên địa chất Lạng Sơn...

Năm 2024, ước tính có hơn 70.000 lượt khách trong nước và quốc tế đến du lịch, tham quan tại Đồng Đăng. Thu nhập bình quân đầu người tại đây khoảng 50 - 55 triệu đồng/người/năm.