Cơ hội đổi mới của thị trường truyền hình thể thao Việt Nam

Bản quyền Ngoại hạng Anh dịch chuyển

Việc bản quyền Ngoại hạng Anh (Premier League) chuẩn bị đổi chủ sau nhiều năm gắn với một đơn vị cũ đánh dấu bước chuyển quan trọng của thị trường truyền hình tại Việt Nam. Sự dịch chuyển này đặt ra vấn đề về cạnh tranh và khả năng vận hành của lĩnh vực truyền hình trả tiền trong bối cảnh bản quyền thể thao ngày càng đắt đỏ.

Nhìn nhận về sự thay đổi này, bình luận viên Quang Tùng cho biết, điểm tích cực lớn nhất là khán giả Việt Nam tiếp tục được theo dõi giải đấu hấp dẫn nhất châu Âu với chất lượng tốt nhất. Trong bối cảnh mức chi phí bản quyền tăng mạnh, các đơn vị truyền hình trong nước gần như không có nhiều quyền chủ động khi đàm phán với các nhà phân phối quốc tế. Việt Nam là thị trường có mức thu nhập bình quân chưa cao, nên khả năng hấp thụ chi phí bản quyền có phần hạn chế, đặc biệt khi Ngoại hạng Anh nằm trong nhóm những giải đấu có giá trị hàng đầu thế giới. Tuy nhiên, sự phát triển của công nghệ lại mang đến cơ hội để người xem tiếp cận dịch vụ thuận lợi hơn. Bình luận viên Quang Tùng đánh giá đây là điều kiện tốt để các nhà cung cấp triển khai dịch vụ linh hoạt hơn, tối ưu chi phí và tiếp cận nhiều nhóm người xem.

Thách thức trong khai thác và bảo vệ bản quyền

Một trong những câu hỏi lớn đặt ra cho thị trường truyền hình Việt Nam là khả năng duy trì mô hình độc quyền. Ở nhiều quốc gia như Singapore, việc chia sẻ bản quyền giữa các đài hoặc nhà mạng là xu hướng phổ biến nhằm giảm rủi ro tài chính và mở rộng tệp người xem.

Nói về mô hình này, bình luận viên Quang Tùng phân tích: “Việc các đơn vị sở hữu bản quyền tìm kiếm một cơ hội hợp tác hay giữ vai trò độc quyền thì hoàn toàn phụ thuộc vào yếu tố thị trường”.

Anh cũng chỉ ra rằng, mô hình hợp tác thực tế đã xuất hiện nhiều năm, thông qua việc cung cấp gói S-On cho nhiều hệ thống truyền hình trả tiền. Việc chia sẻ quyền lợi giữa các đơn vị có thể được duy trì và mở rộng, vì mỗi bên sở hữu nhóm khách hàng riêng và cùng lan tỏa giải đấu sẽ giúp giảm gánh nặng tài chính cho đơn vị nắm bản quyền. Để việc hợp tác diễn ra hiệu quả, bài toán chi phí vẫn là yếu tố then chốt. Bình luận viên Quang Tùng khẳng định: “Bài toán chi phí vẫn là điều quan trọng nhất để dẫn đến chuyện các đơn vị có phải hợp tác với nhau hay không”.

Theo bình luận viên này, để ngăn việc nhà phân phối quốc tế thao túng giá hoặc tạo ra sự cạnh tranh không cần thiết giữa các nhà mạng trong nước, cơ quan quản lý có thể tham gia giám sát các thương vụ lớn như Premier League, World Cup, EURO hay Olympic. Điều đó giúp thị trường phát triển ổn định, lành mạnh hơn và có lợi cho người xem.

Một thách thức khác của thị trường bản quyền truyền hình thể thao tại Việt Nam là tình trạng xem lậu kéo dài gần một thập kỷ nhưng chưa được giải quyết triệt để. Các website và nền tảng phi pháp (kênh lậu) phát sóng Premier League gần như công khai, gây tổn thất đáng kể cho đơn vị mua bản quyền.

Từ câu chuyện bản quyền Ngoại hạng Anh đổi chủ, những vấn đề cốt lõi của thị trường truyền hình thể thao tại Việt Nam tiếp tục được đặt ra: Chi phí tăng cao, mô hình phân phối chưa đồng đều, áp lực bảo hộ bản quyền và yêu cầu thay đổi thói quen người xem.