Hàng loạt dự án điện gió ở Tây Nguyên hoàn thiện nhưng chưa thể vận hành
Nhiều dự án điện gió đã hoàn thiện từ lâu nhưng vẫn đứng im do vướng mắc thủ tục. Nhà đầu tư chờ được tháo gỡ cơ chế để sớm vận hành, góp phần phát triển kinh tế - xã hội.
Nhà đầu tư chờ được cởi trói về thủ tục để đưa dự án điện gió vào vận hành, hoạt động. Ảnh: THANH TUẤN
Nhiều dự án điện gió ở Gia Lai, Kon Tum chờ cấp phép
Gia Lai và Kon Tum là vùng đất tiềm năng để phát triển điện gió. Riêng Gia Lai có 16 dự án quy mô lớn với vốn đầu tư hàng nghìn tỉ đồng. Tuy nhiên, hiện có 5 dự án chưa được công nhận vận hành thương mại, chưa có giấy phép hoạt động điện lực để đàm phán hợp đồng mua bán điện với EVN. Các dự án chưa được cấp phép gồm: Nhà máy điện gió Chơ Long, Yang Trung, Ia Pếch, Phát triển miền núi và Chế biến Tây Nguyên.
Tại Kon Tum, dự án điện gió Tân Tấn Nhật (công suất 50MW, vốn đầu tư gần 1.900 tỉ đồng) cũng chưa được Cục Điều tiết điện lực - Bộ Công Thương cấp phép. Dù đã hoàn thiện công trình từ hơn hai năm trước, các dự án vẫn đứng im do vướng mắc thủ tục.
Ông Trần Minh Dũng - Tổng Giám đốc Nhà máy điện gió Yang Trung - cho biết, dự án Chơ Long - Yang Trung đã hoàn thiện từ năm 2023 và được nghiệm thu cấp Nhà nước. Tuy nhiên, do hồ sơ hết hạn chủ trương đầu tư và bị chỉ ra một số thiếu sót, doanh nghiệp phải chờ gia hạn trước khi xin cấp giấy phép hoạt động điện lực.
Dự án Chơ Long - Yang Trung có tổng công suất 300MW, nhưng chỉ được ký hợp đồng bán 50MW theo giá FIT. Phần còn lại chưa được công nhận vận hành thương mại, khiến chủ đầu tư thiệt hại khoảng 1.000 tỉ đồng/năm - lớn hơn nhiều so với vốn đầu tư.
Dù dự án đình trệ, doanh nghiệp vẫn phải trả lãi vay ngân hàng, tiền nhân công và chi phí bảo trì thiết bị nhập ngoại. Trung bình, chi phí bảo dưỡng mỗi trụ điện gió lên tới 500 triệu đồng/năm. Với hàng trăm trụ, gánh nặng tài chính ngày càng đè nặng lên nhà đầu tư.
Gỡ vướng cho các dự án
Sau khi Chính phủ có chủ trương về các dự án điện gió, UBND tỉnh Gia Lai đã chỉ đạo Sở Công Thương, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, UBND các huyện, thị xã... phối hợp với doanh nghiệp khắc phục các vướng mắc theo kết luận của Thanh tra Chính phủ.
Những vướng mắc chủ yếu liên quan đến quy hoạch đất lâm nghiệp, chuyển đổi mục đích sử dụng đất cho các trụ điện gió đã xây dựng, thủ tục thuê đất và gia hạn chủ trương đầu tư.
Giữa tháng 2.2025, UBND tỉnh Gia Lai kiến nghị Bộ Công Thương chỉ đạo cơ quan chuyên môn sớm kiểm tra nghiệm thu và cấp giấy phép hoạt động điện lực cho các dự án. Chỉ khi có giấy phép này, doanh nghiệp mới đủ điều kiện làm việc với EVN để ký hợp đồng mua bán điện.
Ông Phạm Văn Binh - Giám đốc Sở Công Thương tỉnh Gia Lai - cho biết: “Tỉnh đã tích cực tháo gỡ khó khăn để sớm đưa dự án vào vận hành. Nếu Cục Điều tiết điện lực sớm cấp giấy phép, nhà đầu tư có thể bán điện, tăng nguồn thu cho ngân sách địa phương và tạo việc làm cho lao động. Các dự án điện gió có vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội của địa phương và cả nước”.
Tại Kon Tum, ông Lê Như Nhất - Giám đốc Sở Công Thương tỉnh - cho biết, UBND tỉnh đã chỉ đạo các ngành chức năng hỗ trợ doanh nghiệp hoàn thiện hồ sơ pháp lý. Sở cũng đang đôn đốc doanh nghiệp nộp hồ sơ gia hạn chủ trương đầu tư lên Sở Kế hoạch và Đầu tư để có cơ sở làm thủ tục thuê đất và xin cấp giấy phép hoạt động điện lực.
Tỉnh Gia Lai có 16 dự án điện gió với vốn đầu tư trên 43.197 tỉ đồng. Theo tính toán, 1MW điện gió đóng góp ngân sách 550 triệu đồng/năm. Nếu 1.242MW điện gió vận hành thương mại đầy đủ sẽ đóng góp khoảng 680 tỉ đồng, chiếm trên 13% tổng thu ngân sách của tỉnh Gia Lai.