Ông Trump hoãn áp thuế Trung Quốc ngay trước giờ chót

Động thái của ông Trump đã ngăn chặn nguy cơ áp thuế mức ba con số đối với hàng hóa song phương chỉ vài giờ trước khi thời hạn cũ hết hiệu lực.

Theo đó, việc nâng thuế dự kiến áp dụng từ 0h01 ngày 12.8 (giờ miền Đông) sẽ được lùi tới giữa tháng 11. Quyết định này giúp Mỹ kịp duy trì mức thuế thấp trong giai đoạn nhập khẩu cao điểm cuối năm, đặc biệt với các mặt hàng điện tử, quần áo, đồ chơi phục vụ mùa Giáng sinh.

Nếu không gia hạn, thuế nhập khẩu của Mỹ đối với hàng Trung Quốc sẽ tăng vọt lên 145%, trong khi Trung Quốc cũng nâng thuế lên 125% đối với hàng Mỹ - mức mà giới phân tích cho rằng tương đương “lệnh cấm vận thương mại” giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới. Hiện mức thuế hai bên đang áp là 30% (Mỹ với hàng Trung Quốc) và 10% (Trung Quốc với hàng Mỹ).

Phát biểu trước báo giới vài giờ trước khi ký sắc lệnh, ông Trump chỉ nói ngắn gọn: “Chúng ta sẽ chờ xem điều gì xảy ra”, đồng thời nhấn mạnh mối quan hệ tốt với Tổng Bí thư, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình.

Giới quan sát nhận định đây là dấu hiệu tích cực, cộng hưởng với những động thái “hạ nhiệt” căng thẳng thương mại gần đây, cho thấy Washington và Bắc Kinh đang thử tìm kiếm thỏa thuận, mở đường cho khả năng gặp thượng đỉnh giữa Tổng thống Donald Trump và Tổng Bí thư, Chủ tịch Tập Cận Bình vào mùa thu.

Trước đó, hai bên đã thống nhất tạm hoãn thuế 90 ngày sau vòng đàm phán tại Geneva, Thụy Sĩ (tháng 5) và tiếp tục gặp ở Stockholm, Thụy Điển (tháng 7). Các nhà đàm phán Mỹ khi trở về đã khuyến nghị ông Trump gia hạn thời hạn này.

Cựu quan chức thương mại Mỹ Kelly Ann Shaw nhận định: “Đây đúng là phong cách đàm phán kiểu Tổng thống Trump - luôn để mọi thứ kéo dài tới phút chót. Nhiều khả năng ông ấy đã yêu cầu Trung Quốc nhượng bộ thêm trước khi đồng ý gia hạn”.

Hôm 10.8, ông Trump từng yêu cầu Bắc Kinh tăng gấp 4 lần lượng mua đậu tương Mỹ, song chưa rõ liệu Trung Quốc có chấp thuận hay không. Yêu cầu này không được ông nhắc lại trong ngày 11.8.

Theo cựu quan chức thương mại Ryan Majerus, quyết định gia hạn sẽ giúp cả hai bên giảm áp lực, có thêm thời gian xử lý những vướng mắc lâu năm và hướng tới một khung thỏa thuận vào mùa thu.

Dữ liệu Bộ Thương mại Mỹ cho thấy, nhập khẩu từ Trung Quốc đã giảm mạnh trong tháng 6, khiến thâm hụt thương mại Mỹ - Trung thu hẹp xuống còn 9,5 tỉ USD, mức thấp nhất từ tháng 2.2004. Chỉ trong 5 tháng, mức thâm hụt này đã giảm tới 70% so với cùng kỳ năm ngoái.

Ngoài vấn đề thuế, Mỹ cũng đang gây sức ép buộc Trung Quốc ngừng mua dầu Nga, với cảnh báo sẽ áp thuế trừng phạt bổ sung nếu Bắc Kinh tiếp tục nhập khẩu.