Nga cam kết cung cấp khí đốt cho EU, vượt rào cản Ukraina

RT đưa tin, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã tiếp Thủ tướng Slovakia Robert Fico tại Điện Kremlin hôm 22.12, đánh dấu một trong những chuyến thăm hiếm hoi của lãnh đạo thành viên Liên minh châu Âu (EU) tới Mátxcơva kể từ khi Nga tiến hành chiến dịch quân sự ở Ukraina vào tháng 2.2022.

Cuộc gặp diễn ra trong bối cảnh hợp đồng trung chuyển khí đốt từ Nga qua Ukraina đến châu Âu sắp hết hạn, làm dấy lên những lo ngại về nguồn cung khí đốt của Slovakia.

Slovakia phụ thuộc lớn vào khí đốt Nga qua Ukraina. Với hợp đồng hiện tại sẽ kết thúc vào ngày 31.12.2024, Thủ tướng Fico đã chỉ trích Tổng thống Ukraina Volodymyr Zelensky vì từ chối gia hạn thỏa thuận. Động thái này đặt Slovakia trước nguy cơ phải chi thêm 220 triệu euro để tìm nguồn cung thay thế, nếu không thể duy trì dòng chảy khí đốt qua Ukraina từ năm 2025.

Trong bài đăng trên Facebook sau cuộc gặp với Tổng thống Putin, ông Fico khẳng định đã thông báo trước cho các quan chức cấp cao EU về chuyến đi này. Ông cũng tiết lộ rằng Tổng thống Zelensky đã phản đối mọi hình thức trung chuyển khí đốt qua Ukraina đến Slovakia.

“Tổng thống Nga Vladimir Putin xác nhận (Liên bang Nga) sẵn sàng tiếp tục cung cấp khí đốt cho phương Tây và Slovakia, điều gần như không thể sau ngày 1.1.2025 do lập trường của Tổng thống Ukraina”, ông Fico cho biết.

Đây là chuyến thăm thứ ba của một lãnh đạo EU tới Mátxcơva kể từ khi xung đột bùng nổ. Trước đó, Thủ tướng Áo Karl Nehammer đã đến Nga vào tháng 4.2022, còn Thủ tướng Hungary Viktor Orban gặp ông Putin vào tháng 7.2023, bất chấp chỉ trích từ các đồng minh EU.

Lần này, truyền hình Nga phát cảnh ông Fico bắt tay ông Putin trong cuộc gặp được sắp xếp chỉ vài ngày trước. Phát ngôn viên Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết hai nhà lãnh đạo đã thảo luận về tình hình quân sự tại Ukraina, cơ hội kết thúc xung đột trong hòa bình và quan hệ Nga - Slovakia mà ông Fico mong muốn “bình thường hóa”.

Slovakia không phải là quốc gia duy nhất đối mặt với bài toán năng lượng khi tuyến trung chuyển qua Ukraina có nguy cơ bị cắt đứt. Hungary đã tìm được phương án thay thế qua đường ống TurkStream chạy dưới Biển Đen. Tuy nhiên, Slovakia, cùng với Moldova và vùng ly khai Transdniestria, đang rơi vào thế khó khi phải tìm nguồn cung cấp khí đốt từ các nguồn khác với giá thành cao hơn.

Moldovagaz, công ty khí đốt của Moldova, đã yêu cầu Gazprom chuyển khí đốt qua TurkStream và các tuyến đường qua Bulgaria, Romania, nhưng chưa đạt được thỏa thuận. Điều này đồng nghĩa với việc khu vực ly khai Transdniestria sẽ phải đối mặt với giá khí đốt cao hơn.

Vấn đề khí đốt được đưa lên bàn tại hội nghị thượng đỉnh EU tuần qua, nơi ông Zelensky nhắc lại lập trường không tiếp tục trung chuyển khí đốt Nga. Điều này tạo áp lực lớn lên các nước thành viên như Slovakia và Hungary, vốn phụ thuộc vào nguồn năng lượng Nga nhưng phải đối mặt với các quy tắc chính trị phức tạp trong EU.

Cuộc gặp của ông Fico với ông Putin cho thấy sự phân hóa ngày càng rõ trong EU về cách tiếp cận Nga, đặc biệt khi các lợi ích kinh tế và năng lượng trực tiếp bị đe dọa. Chuyến thăm này có thể không chỉ là nỗ lực giải quyết bài toán năng lượng của Slovakia mà còn phản ánh bước đi chiến lược trong việc định hình lại quan hệ giữa một số quốc gia EU với Nga.