Máy bay Trung Quốc bán đắt như tôm tươi cho khách hàng ASEAN

Ngày 10.9, hãng hàng không quốc gia Campuchia - Air Cambodia - ký biên bản ghi nhớ với Tập đoàn Máy bay Thương mại Trung Quốc (COMAC) để mua 10 chiếc C909 và có thể đặt thêm 10 chiếc nữa trong tương lai.

Thỏa thuận này đưa Campuchia gia nhập danh sách ngày càng dài các hãng hàng không Đông Nam Á đặt mua máy bay do Trung Quốc sản xuất, trong bối cảnh COMAC đẩy mạnh chiến lược mở rộng ra thị trường toàn cầu.

COMAC đang phát triển các dòng máy bay thương mại nhằm cạnh tranh với hai “ông lớn” Airbus và Boeing. Trong khi mẫu C919 - dòng thân hẹp đối đầu với Airbus A320neo và Boeing 737 MAX - mới chỉ được khai thác bởi các hãng Trung Quốc, thì mẫu C909 (từng mang tên ARJ21) đã dần chen chân ra thị trường Đông Nam Á.

C909 là máy bay phản lực chở khách đầu tiên của Trung Quốc được sản xuất thương mại, chở tối đa 90 hành khách và đi vào khai thác từ năm 2016. Dù chỉ là dòng máy bay khu vực, C909 đang trở thành “bàn đạp” để COMAC mở cửa ra thế giới.

Tới nay, Indonesia, Việt Nam, Lào và Brunei đều đã ký hợp đồng hoặc nhận bàn giao C909. Tháng 9 vừa qua, Lao Airlines của Lào tiếp nhận chiếc C909 thứ hai và đưa vào khai thác trên tuyến quốc tế tới Bangkok (Thái Lan). Đáng chú ý, COMAC còn đề xuất mua lại cổ phần kiểm soát hãng hàng không quốc gia Lào đang gặp khó khăn tài chính, cho thấy tham vọng thâm nhập sâu vào thị trường khu vực.

Với hơn 700 triệu dân và nhu cầu di chuyển bằng đường không tăng nhanh, Đông Nam Á đang trở thành thị trường chiến lược. Hiện có tới 2.552 chuyến bay thương mại mỗi tuần giữa Trung Quốc và các nước ASEAN, tăng hơn 8% so với cùng kỳ năm ngoái.

Không chỉ C909, COMAC còn tìm cơ hội cho máy bay C919, mẫu máy bay thân hẹp có thể chở tới 192 hành khách và bay xa 5.555 km. Đây là “quân bài chủ lực” của Trung Quốc để cạnh tranh với Boeing 737 và Airbus A320.

Ông Tony Fernandes, Giám đốc điều hành Capital A - công ty mẹ của AirAsia - tiết lộ hãng hàng không giá rẻ Malaysia này đang đàm phán tích cực với COMAC để mua C919. “Chúng tôi là hãng nước ngoài đầu tiên làm việc với COMAC về thỏa thuận C919”, ông Fernandes khẳng định tại Diễn đàn “Vành đai và Con đường” ở Hong Kong (Trung Quốc).

Bộ trưởng Giao thông Malaysia Anthony Loke cũng xác nhận cả AirAsia và Air Borneo đều để mắt đến C919, trong bối cảnh nhu cầu bay tăng vọt trong khu vực và tình trạng tồn đọng đơn hàng ở Airbus và Boeing.

Kể từ khi chính thức khai thác thương mại vào tháng 5.2023, C919 đã vận chuyển hơn 1,5 triệu hành khách. Hiện ba hãng hàng không quốc doanh lớn nhất Trung Quốc - Air China, China Eastern và China Southern - vận hành đội bay 18 chiếc C919 và còn đặt hàng hàng trăm chiếc khác. Tuy nhiên, COMAC vẫn chưa chốt được hợp đồng quốc tế nào cho C919.

Để thay đổi điều đó, COMAC dự kiến đưa C919 vào khai thác trên các tuyến bay tới Đông Nam Á từ năm 2026, theo tiết lộ của lãnh đạo công ty trên truyền thông Trung Quốc.

Giới phân tích cho rằng ASEAN đang dần trở thành thị trường “ưu tiên số một” của COMAC, nhờ lợi thế chính sách thương mại chung, khu vực tự do hóa hàng không và nhu cầu di chuyển xuyên biên giới ngày càng lớn.