EU ngồi trên lửa khi Nga - Mỹ đàm phán

Các quốc gia Biển Đen trong Liên minh châu Âu (EU) như Romania và Bulgaria lo ngại rằng một thoả thuận như vậy có thể trao thêm quyền cho Nga và ảnh hưởng đến an ninh khu vực.

Tổng thống Mỹ Donald Trump quyết tâm kết thúc nhanh cuộc xung đột Ukraina và bắt đầu thương lượng trực tiếp với Nga và Ukraina mà không có sự tham gia của EU. Điều này gây lo ngại lớn cho các quốc gia châu Âu, đặc biệt là những nước có biển giáp Biển Đen.

Theo các quan chức EU, Ukraina đã đẩy lùi được hải quân Nga ra khỏi phía tây Biển Đen, đây là một trong những thành tựu quan trọng nhất của Kiev trong hơn 3 năm xung đột.

Tuy nhiên, một thỏa thuận mới có thể mở lại cánh cửa cho Nga tăng cường hoạt động hải quân trong khu vực, gây nguy hiểm cho Romania và Bulgaria.

Nga và Mỹ đã kết thúc 12 tiếng đàm phán tại Riyadh ngày 24.3 xoay quanh vấn đề an ninh hàng hải và khả năng khôi phục Sáng kiến Biển Đen do Liên Hợp Quốc và Thổ Nhĩ Kỳ làm trung gian vào tháng 7.2022.

Sáng kiến Biển Đen cho phép thực phẩm và phân bón được xuất khẩu từ 3 cảng của Ukraina. Để thuyết phục Nga đồng ý với sáng kiến, một hiệp ước 3 năm cũng đã được ký kết, trong đó Liên Hợp Quốc đồng ý giúp Nga vượt qua mọi trở ngại đối với việc xuất khẩu thực phẩm và phân bón của nước này.

Tuy nhiên, 1 năm sau, Nga đã rút khỏi thỏa thuận này vào tháng 7.2023 với cáo buộc phương Tây không thực hiện đầy đủ cam kết. Nay, Tổng thống Donald Trump xem xét đưa thoả thuận này trở lại như một phần trong thỏa thuận hòa bình tổng thể.

Phía Nga có dấu hiệu đang hướng tới việc mở rộng hoạt động hải quân trong Biển Đen, theo tờ Financial Times.

Các quan chức EU đánh giá, nếu Mỹ và Nga đạt được một thỏa thuận về Biển Đen, điều đó rất có thể là một thỏa thuận đầy lợi thế cho Nga.

Một quan chức Romania nói với Financial Times: "Đây là khu vực của chúng tôi và chúng tôi không thể tin tưởng Nga nếu họ được tạo thêm tầm ảnh hưởng".

RT dẫn lời các quan chức Nga và Mỹ mô tả các cuộc đàm phán ngày 24.3 mang tính "kỹ thuật" và do các quan chức cấp trung tham gia, nhưng các tuyên bố của phía Mỹ vẫn rất lạc quan.

“Tôi nghĩ các bạn sẽ thấy một số tiến triển thực sự tại Saudi Arabia, đặc biệt là khi nó ảnh hưởng đến lệnh ngừng bắn trên Biển Đen đối với các tàu giữa hai nước” - đặc phái viên Mỹ Steve Witkoff nói trên Fox News.

Một tuyên bố chung về các cuộc đàm phán dự kiến ​​được công bố vào ngày 25.3, theo các hãng thông tấn Nga RIA Novosti và TASS.

Ông Grigory Karasin, một nhà ngoại giao kỳ cựu và là Chủ tịch Ủy ban Quan hệ Quốc tế của Quốc hội, thành viên của phái đoàn Nga, mô tả các cuộc đàm phán tại Riyadh là “sáng tạo” nhưng cũng “mang tính kỹ thuật”.

“Không phải mọi cuộc đàm phán đều mang lại một tài liệu hoặc thỏa thuận có uy tín”, ông Karasin nói với các phóng viên. “Điều quan trọng là duy trì giao tiếp và hiểu được lập trường của nhau. Về vấn đề này, chúng tôi đang thành công”.