Đặc xá dịp Quốc khánh: Chính sách nhân văn, động lực cho những người từng lầm lỗi

Hội đồng Tư vấn đặc xá họp xét duyệt hồ sơ, danh sách đề nghị Chủ tịch nước đặc xá tha tù trước thời hạn cho các phạm nhân đủ điều kiện đặc xá đợt 2/9/2022

Hà Nội có gần 100 phạm nhân được đặc xá

Theo kế hoạch, ngày 1/9/2022, tại các trại tạm giam của Công an TP Hà Nội sẽ diễn ra Lễ Công bố đặc xá tha tù trước thời hạn đối với những phạm nhân đủ điều kiện theo quy định. Dự kiến trong đợt đặc xá tha tù trước thời hạn dịp Quốc khánh mùng 2/9 năm nay, tại các trại tạm giam, nhà tạm giữ của Hà Nội có hơn 90 phạm nhân được hưởng chính sách khoan hồng.

Trong số đó, Trại Tạm giam số 1 (quận Nam Từ Liêm, Hà Nội) dự kiến có 53 trường hợp; Trại Tạm giam số 2 (huyện Thường Tín, Hà Nội) là 35 trường hợp và số còn lại là tại nhà tạm giữ của Công an các quận, huyện trên toàn địa bàn Thủ đô.

Các trường hợp dự kiến được đặc xá tha tù trước thời hạn nêu trên bao gồm phạm nhân có hộ khẩu, sinh sống tại Hà Nội và cả những phạm nhân có hộ khẩu, sinh sống ở nhiều tỉnh, thành phố khác nhau trên cả nước.

Tính đến thời điểm này, tất cả các trường hợp trong diện được đặc xá tại các cơ sở giam giữ ở Hà Nội đều có người thân, gia đình đến đón, tiếp nhận và không có phạm nhân nào thuộc diện "vô gia cư" hoặc "không người thân thích".

Để chuẩn bị tốt cho công tác đặc xá thể hiện chính sách khoan hồng, nhân đạo của Đảng và Nhà nước, Phòng Cảnh sát Thi hành án hình sự và Hỗ trợ tư pháp (Công an TP Hà Nội) cho biết, do dịch COVID-19 đã tạm lắng, các hoạt động của cuộc sống cơ bản đã bình thường trở lại nên công tác "xuất trại" và đưa người được đặc xá về địa phương thuận lợi.

Cán bộ trại giam Vĩnh Quang (Bộ Công An) kiểm tra bếp ăn của trại viên

Theo thống kê, về những người được xét đặc xá tha tù trước thời hạn dịp mùng 2/9 năm nay trên phạm vi toàn quốc, có hơn 200 phạm nhân sẽ trở về tái hòa nhập cộng đồng tại địa bàn Thủ đô. Công an TP Hà Nội cũng đã chuẩn bị tốt công tác hậu đặc xá tiếp nhận số phạm nhân trên về tái hoà nhập cộng đồng.

Trao đổi với báo chí về công tác hậu đặc xá, giúp người lầm lỗi tái hoà nhập cộng đồng, Thiếu tướng Hoàng Xuân Du, Cục Phó Cục Cảnh sát quản lý trại giam, cơ sở giáo dục bắt buộc, trường giáo dưỡng (C10 - Bộ Công an) cho biết: "Để giúp đỡ những người được đặc xá hòa nhập cộng đồng, Bộ đã có văn bản chỉ đạo các trại giam, cơ quan thi hành án hình sự công an cấp huyện tổ chức các lớp chuẩn bị hòa nhập cộng đồng cho những phạm nhân đủ điều kiện được đề nghị đặc xá, trang bị những kiến thức cơ bản cho phạm nhân, giúp họ tài hòa nhập cộng đồng, ổn định cuộc sống".

Công an các đơn vị, địa phương chủ động tham mưu cho cấp ủy, chính quyền các địa phương có kể hoạch tiếp nhận, quản lý, giáo dục, giúp đỡ người được đặc xá trở về cộng đồng, xóa bỏ mặc cảm, làm ăn lương thiện, ổn định cuộc sống hạn chế tái phạm tội và vi phạm pháp luật.

Cũng theo lãnh đạo C10 - Bộ Công an, thực hiện chính sách khoan hồng của Đảng, Nhà nước và truyền thống nhân đạo của dân tộc, từ năm 2009 đến nay, thực hiện Luật Đặc xá, Nhà nước đã thực hiện 8 đợt đặc xá tha tù trước thời hạn cho trên 90.000 phạm nhân.

Phần lớn những người được đặc xá trở về đã nhanh chóng tái hòa nhập cộng đồng, hoàn lương, hướng thiện, có việc làm và thu nhập ổn định. Họ đã được giúp đỡ để tái hòa nhập cộng đồng, nhiều người trong số họ đã trở thành doanh nhân làm ăn phát đạt hoặc tích cực tham gia các hoạt động xã họi ở địa phương.

Trại giam Vĩnh Quang (Bộ Công An) hiện đang giam giữ khoảng 4000 phạm nhân

Chính sách khoan hồng của Đảng và Nhà nước

Phát biểu tại buổi họp báo công bố Quyết định đặc xá năm 2022 của Chủ tịch nước, Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chủ tịch nước Phạm Thanh Hà cho biết, trong những năm qua, Đảng và Nhà nước đã tiến hành nhiều đợt đặc xá, tha tù cho phạm nhân có quá trình cải tạo, lao động, học tập tốt, trở về với cộng đồng và những phạm nhân đang được hoãn, tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù có điều kiện được đặc xá theo quy định của pháp luật.

Đặc xá năm 2022 một lần nữa tiếp tục khẳng định chính sách khoan hồng của Đảng và Nhà nước Việt Nam và truyền thống nhân đạo của dân tộc đối với những người phạm tội, khuyến khích họ hối cải, rèn luyện, trở thành người có ích cho xã hội.

Đồng thời, đặc xá cũng là sự ghi nhận kết quả cải tạo, chấp hành tốt các nội quy, quy định của phạm nhân; Là kết quả của quá trình giáo dục, cải tạo phạm nhân, thể hiện sự phối hợp chặt chẽ giữa trại giam, gia đình, các cơ quan liên quan và toàn xã hội trong việc thực hiện chính sách hình sự của Đảng và Nhà nước.

Đặc xá là một trong những chế định pháp lý được quy định tại Điều 88 Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, được thể chế hóa bằng Luật Đặc xá năm 2018 và các văn bản pháp luật có liên quan. Quá trình xét quyết định đặc xá cho các phạm nhân đang chấp hành án phạt tù và những phạm nhân đang được hoãn, tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù đều được thực hiện chặt chẽ, công khai, công bằng, chính xác và bảo đảm dân chủ theo quy định của pháp luật.

Các phạm nhân tại trại giam Vĩnh Quang đang tích cực lao động, cải tạo tốt để sớm được hưởng chính sách khoan hồng

Theo Quyết định về đặc xá năm 2022, Chủ tịch nước quyết định thực hiện đặc xá tha tù trước thời hạn cho người bị kết án phạt tù có thời hạn, tù chung thân nhân dịp Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2/9/2022). Thời gian đã chấp hành án phạt tù để xét đặc xá tính đến ngày 31/8/2022.

Đối tượng đặc xá bao gồm: Người đang chấp hành án phạt tù có thời hạn, người bị kết án tù chung thân đã được giảm xuống tù có thời hạn, người đang được tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù.

Để được đề nghị đặc xá, phạm nhân cần phải có ý thức cải tạo tốt và được xếp loại chấp hành án phạt tù khá hoặc tốt theo quy định của pháp luật về thi hành án hình sự; Đã chấp hành án phạt tù ít nhất là một phần hai thời gian đối với trường hợp bị phạt tù có thời hạn, nếu trước đó đã được giảm thời hạn chấp hành án phạt tù thì thời hạn được giảm không được tính vào thời gian đã chấp hành án phạt tù; Đã chấp hành án phạt tù ít nhất là 15 năm đối với trường hợp bị phạt tù chung thân đã được giảm xuống tù có thời hạn, nếu sau khi đã được giảm xuống tù có thời hạn mà tiếp tục được giảm thời hạn chấp hành án phạt tù thì thời hạn được giảm sau đó không được tính vào thời gian đã chấp hành án phạt tù...

Người đang được tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù được đề nghị đặc xá phải có đủ các điều kiện sau đây: Có nhiều tiến bộ, có ý thức cải tạo tốt và được xếp loại chấp hành án phạt tù khá hoặc tốt theo quy định của pháp luật về thi hành án hình sự trong thời gian chấp hành án phạt tù trước khi có quyết định tạm đình chỉ; Chấp hành nghiêm chỉnh pháp luật trong thời gian được tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù…