Căng thẳng Mỹ - Trung leo thang với màn khẩu chiến mới liên quan đến đất hiếm

Ngày 16.10, căng thẳng thương mại Mỹ - Trung leo thang khi 2 bên khẩu chiến gay gắt về các biện pháp kiểm soát đất hiếm của Trung Quốc.

Phía Mỹ gọi các biện pháp này là một "cú thâu tóm quyền lực trong chuỗi cung ứng toàn cầu" và đề nghị có thể gia hạn thỏa thuận "đình chiến" thuế quan nếu Trung Quốc hủy bỏ chúng.

Đáp lại, người phát ngôn Bộ Thương mại Trung Quốc Hà Á Đông đã bác bỏ hoàn toàn cáo buộc trên. Bà tố ngược lại rằng chính Mỹ mới là bên "làm sai lệch và phóng đại" vấn đề để cố tình gây hoảng loạn. Tuy nhiên, bà cũng khẳng định các đơn xin cấp phép xuất khẩu đất hiếm cho mục đích dân sự vẫn sẽ được phê duyệt nếu tuân thủ quy định.

Những căng thẳng mới nhất này được cho là bắt nguồn từ việc Bộ Thương mại Mỹ vào cuối tháng 9 đã bất ngờ mở rộng “Danh sách Thực thể”, nhắm vào các công ty Trung Quốc bị cáo buộc sử dụng công ty con để lách các hạn chế xuất khẩu đối với thiết bị sản xuất chip và hàng công nghệ cao khác.

Về phía mình, Trung Quốc cho rằng các biện pháp kiểm soát xuất khẩu của họ là phù hợp với thông lệ quốc tế và không hề quá đáng so với Mỹ bởi danh sách kiểm soát của Mỹ có tới hơn 3.000 hạng mục, so với chỉ 900 của Bắc Kinh.

Cuộc khẩu chiến không chỉ dừng lại ở chính sách mà còn chuyển sang công kích cá nhân. Hôm 15.10, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent đã mô tả nhà đàm phán thương mại chính của Trung Quốc, ông Lý Thành Cương, là "hơi mất kiểm soát" và "thiếu tôn trọng". Ông Bessent cáo buộc rằng ông Lý đã đe dọa sẽ gây ra hỗn loạn cho hệ thống toàn cầu nếu Mỹ tăng phí cảng biển.

Đáp lại, người phát ngôn Hà Á Đông khẳng định: "Những nhận xét liên quan của phía Mỹ đã bóp méo sự thật một cách nghiêm trọng". Bà cho biết chính Trung Quốc mới là bên chủ động đàm phán và trao đổi với Mỹ.

Bất chấp những màn khẩu chiến gay gắt giữa các nhà đàm phán, ông Bessent vẫn tin rằng sự tin tưởng giữa 2 nhà lãnh đạo - Tổng thống Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình - sẽ giúp ngăn căng thẳng leo thang và giữ cho cuộc gặp dự kiến tại Hàn Quốc đi đúng hướng.