200 máy bay Nga mua của phương Tây có nguy cơ dừng hoạt động
Nga nỗ lực đẩy nhanh quá trình thay thế máy bay chở khách phương Tây và phát triển những mẫu tự sản xuất để có thể tự chủ giữa các hạn chế của EU.
Máy bay chở khách MC-21 của Nga. Ảnh: AFP
The Moscow Times đưa tin, ông Sergei Chemezov - người đứng đầu tập đoàn quốc phòng nhà nước Nga cho biết trong những năm tới, ngành hàng không Nga sẽ phải đẩy nhanh quá trình thay thế hàng trăm máy bay dân dụng nước ngoài trước khi đội máy bay phương Tây của Mátxcơva hết niên hạn sử dụng.
Theo ông Chemezov, đến năm 2030, ít nhất 200 máy bay phương Tây còn lại do các hãng hàng không Nga vận hành - vốn đã bị cắt nguồn bảo trì và linh kiện do các lệnh trừng phạt - sẽ phải dừng hoạt động và được thay thế bằng máy bay sản xuất trong nước.
Tuy nhiên, ông lưu ý rằng con số thực tế có thể còn cao hơn khi quá trình đánh giá lại tình trạng đội bay hoàn tất.
Theo The Moscow Times, đội bay thương mại của Nga có khoảng 700 máy bay Boeing và Airbus, chiếm 90% hoạt động hàng không dân dụng của nước này. Nhận định của ông Chemezov cho thấy gần 30% số máy bay chở khách do phương Tây sản xuất mà Nga sở hữu có thể bị ngừng khai thác trong vòng 5 năm tới.
Người đứng đầu Cơ quan Hàng không Nga (Rosaviatsia), ông Dmitry Yadrov cho hay, các lệnh trừng phạt đã buộc các hãng hàng không Nga phải cho 58 máy bay dừng hoạt động vì thiếu linh kiện để sửa chữa, bảo trì. Ông cũng thừa nhận các sự cố hàng không đã gia tăng kể từ khi phương Tây áp đặt hạn chế.
Theo thống kê của Novaya Gazeta Europe, trong 11 tháng đầu năm 2024, Nga ghi nhận 208 sự cố hàng không, trong đó có 90 vụ liên quan đến lỗi hệ thống như trục trặc động cơ hoặc càng hạ cánh. Từ ngày 1.12.2024 đến 20.1.2025, có 11 sự cố động cơ, gồm 8 máy bay Boeing và Airbus.
Theo một số nguồn tin trong ngành được The Moscow Times trích dẫn, Nga không thể thực hiện bảo trì định kỳ cho máy bay phương Tây do quy trình này yêu cầu hợp tác trực tiếp với các nhà sản xuất - những hãng vốn đã cắt đứt quan hệ với Nga.
Một chuyên gia an toàn bay giấu tên của Nga cho biết, năm 2025 sẽ là năm cuối cùng mà hầu hết máy bay chở khách do phương Tây sản xuất có thể vận hành hợp pháp tại nước này.
Tình trạng thiếu linh kiện thậm chí còn ảnh hưởng đến cả các máy bay Superjet lắp ráp trong nước, do chúng vẫn phụ thuộc vào các bộ phận nhập khẩu như động cơ, hệ thống điện tử hàng không, hệ thống điện, càng hạ cánh và hệ thống nhiên liệu. Hiện các hãng hàng không Nga đang vận hành 150 chiếc Sukhoi Superjet 100.
Tuy nhiên, viễn cảnh thoát khỏi sự phụ thuộc vào phương Tây không còn xa, khi mẫu Superjet 100 vừa thực hiện thành công một chuyến bay thử nghiệm với động cơ PD-8 do Nga tự phát triển và sản xuất. PD-8 dự kiến tiếp tục được thử nghiệm với các dòng máy bay chở khách khác của Nga trong những tháng tới.
Giới chức Nga cũng mới công bố một kế hoạch tham vọng nhằm khôi phục ngành hàng không trong nước để đối phó với các lệnh trừng phạt phương Tây áp đặt sau khi Nga triển khai chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraina vào năm 2022.
Theo kế hoạch, đến năm 2030, Nga sẽ sản xuất khoảng 1.000 máy bay thương mại, nâng công suất lên mức chưa từng thấy kể từ thời Liên Xô - 120 chiếc mỗi năm vào năm 2026 và hơn 200 chiếc vào năm 2028.
Trước đó, ông Chemezov cho biết Nga đã cam kết chi hơn 2,7 tỉ USD để phát triển các dòng máy bay nội địa như MC-21 - mẫu máy bay mà Rostec quảng cáo là có thể sánh ngang với Boeing 737 hay Airbus A320, dự kiến sản xuất hàng loạt vào năm 2026.