Ban hành văn bản pháp luật nhanh nhưng vẫn phải chất lượng
Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật giao bộ trưởng tự quyết định, chịu trách nhiệm về việc áp dụng thủ tục rút gọn trong xây dựng, ban hành thông tư.
Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Tịnh nói về những điểm mới trong Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật. Ảnh: T.Vương
Sáng 11.3, tại Hà Nội, Văn phòng Chủ tịch nước tổ chức họp báo công bố Lệnh của Chủ tịch nước về công bố Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật được Quốc hội khóa XV thông qua tại Kỳ họp bất thường lần thứ 9.
Theo đó, quy định của luật phải mang tính ổn định, lâu dài, quy định vấn đề thuộc thẩm quyền của Quốc hội, còn vấn đề thường xuyên biến động thì giao Chính phủ, bộ, ngành, địa phương quy định.
Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Tịnh cho biết, quy trình xây dựng pháp luật mới theo quy định của Luật vừa bảo đảm rút ngắn thời gian, nhưng vẫn nâng cao “năng suất”, kịp thời đáp ứng yêu cầu của thực tiễn phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới, bảo đảm “chất lượng” văn bản quy phạm pháp luật.
Đúng là phải "kịp thời" và "đáp ứng" yêu cầu của thực tiễn phát triển. Cần phải nhìn nhận rằng, tình trạng luật chờ nghị định, nghị định chờ thông tư mới áp dụng được vào đời sống tồn tại quá lâu. Các cơ quan xây dựng văn bản quy phạm pháp luật chậm trễ, tạo ra khoảng trống pháp luật, gây thiệt hại cho người dân, doanh nghiệp.
Trong nhiều năm qua, tình trạng nợ và chậm ban hành văn bản quy định chi tiết hướng dẫn thi hành luật đã ảnh hưởng đến việc điều chỉnh các quan hệ của đời sống, cản trở phát triển.
Cho nên, quy định về áp dụng thủ tục rút gọn trong xây dựng, ban hành thông tư là cần thiết, hay nói đúng hơn là cấp thiết. Theo quy định này, thời gian để xây dựng, ban hành theo trình tự, thủ tục rút gọn chỉ mất khoảng 1-2 tháng (giảm 6-8 tháng so với quy trình hiện hành).
Muốn rút gọn quy trình xây dựng, ban hành nhanh văn bản quy phạm pháp luật cần phải có người giỏi chuyên môn, tinh thông pháp luật. Văn bản quy phạm pháp luật không chỉ làm nhanh mà phải đạt chất lượng.
Để đạt chất lượng, quy định cần tránh chồng chéo, xung đột với các văn bản quy phạm pháp luật khác, thậm chí trái pháp luật phải thu hồi.
Văn bản quy phạm pháp luật phải có tính chuẩn mực và tính thống nhất cao. Quy định phải rõ ràng, đừng để ban hành rồi nhưng không thực hiện do thiếu tính thực tiễn, quy định xử phạt hút thuốc lá nơi công cộng hay xả rác, tiểu bậy nhưng không xử phạt được trên thực tế là ví dụ.
Một quy định không phù hợp khi áp dụng vào đời sống là lãng phí ngân sách, chưa kể có thể sẽ dẫn đến thiệt hại chung cho xã hội.
