Lòng biết ơn - ngọn nguồn của nhân cách vẹn toàn
Bài thơ "Lòng biết ơn cho nhân cách vẹn toàn" của nhà thơ Hoàng Hạnh là bản giao hòa đầy xúc cảm giữa tình yêu Tổ quốc, lòng tri ân người chiến sĩ và khát vọng gìn giữ giá trị nhân văn sâu sắc. Qua từng dòng thơ, tác giả không chỉ khắc họa hình ảnh người lính Trường Sa mà còn khơi dậy lòng biết ơn - một phẩm chất ngọn nguồn cho nhân cách toàn vẹn.
Những người lính nơi đầu sóng, ngọn gió canh giữ biển trời quê hương
Xuyên suốt bài thơ, hình ảnh người chiến sĩ Trường Sa hiện lên vừa hào hùng vừa gần gũi, là biểu tượng của lòng kiên trung trước sóng gió. Đó là:
“Đôi mắt kiên trung vững vàng tay súng
Kiêu hãnh bừng lên tiếng hát trước quân kỳ”.
Hai câu thơ mở đầu đã khắc họa khí phách và tinh thần trách nhiệm của người lính đảo. Họ đứng nơi đầu sóng ngọn gió, mang trên vai sứ mệnh thiêng liêng bảo vệ chủ quyền. Đằng sau sự nghiêm trang trong giây phút chào cờ là cuộc sống thường nhật giản dị, ấm áp tình đồng đội:
“Đời thường rộn rã khắp đảo xanh.
Cực nhọc thao trường bay đi cùng với gió
Tiếng cười theo sóng lan xa...”.
Những câu thơ vừa giàu hình ảnh, vừa giàu cảm xúc, như đưa người đọc đến gần hơn với đời sống nơi đảo xa. Đó là những con người bình dị nhưng lớn lao, kiên cường mà vẫn chan chứa tình cảm yêu thương.
Nỗi nhớ đất liền - tình yêu gia đình và quê hương
Giữa những nhiệm vụ nặng nề, người lính đảo vẫn luôn khắc khoải hướng về đất liền. Nỗi nhớ gia đình, đặc biệt là hình ảnh người mẹ - nguồn cội của yêu thương - được tác giả khắc họa đầy xúc động:
“Mong ngày trở về được nắm bàn tay mẹ
Được hôn lên tóc mẹ đổi màu sương”.
Những hình ảnh giản dị mà sâu sắc như ánh lên lòng hiếu thảo, gợi nhớ giá trị gắn bó bền chặt của gia đình Việt Nam. Người lính ra đi mang theo cả ước vọng đời thường: Trở về để cày cuốc trên mảnh đất cha ông, để nối tiếp truyền thống lâu đời của quê hương.
Lòng biết ơn - giá trị cốt lõi để “nhân cách vẹn toàn”
Tâm điểm của bài thơ nằm ở triết lý sâu sắc mà tác giả muốn truyền tải: Lòng biết ơn là nền tảng để con người xây dựng nhân cách. Tác giả tự nhắc nhở bản thân và cả người đọc rằng:
“Lòng tự nhủ sống tốt thôi chưa đủ
Mãi biết ơn để nhân cách vẹn tròn”.
Biết ơn những người lính nơi biên cương, biết ơn cha ông đã gìn giữ non sông, và biết ơn những giá trị vững bền của Tổ quốc là cách để mỗi cá nhân sống đẹp và ý nghĩa hơn.
Kết cấu nhịp nhàng - sự hòa quyện giữa lý tưởng và cảm xúc
Bài thơ có kết cấu mạch lạc, kết hợp hài hòa giữa tự sự, miêu tả và triết lý. Mở đầu là lời tự sự về hành trình trở về đất liền, đan xen giữa ký ức và thực tại, để rồi dần dần mở rộng cảm xúc từ cá nhân đến cộng đồng, từ gia đình đến đất nước. Kết thúc bằng lời khẳng định chắc nịch về lòng biết ơn và niềm tin vào sự trường tồn của dân tộc:
“Tổ quốc ghi ơn những người con trung hiếu
Mãi mãi vững bền đất nước Việt Nam ơi!”.
Với ngôn từ giản dị mà lắng đọng, Lòng biết ơn cho nhân cách vẹn toàn của nhà thơ Hoàng Hạnh không chỉ tôn vinh người chiến sĩ Trường Sa mà còn gửi gắm thông điệp nhân văn: Hãy sống trọn vẹn với lòng biết ơn để xây dựng nhân cách, bảo vệ và phát huy những giá trị cao đẹp của dân tộc.
Bài thơ như một ngọn gió từ biển khơi thổi về, làm lay động trái tim mỗi người đọc, để ta thêm trân trọng những hy sinh thầm lặng của những “người con trung hiếu” nơi đầu sóng ngọn gió.
Báo Tuổi trẻ Thủ đô trân trọng giới thiệu bài thơ “Lòng biết ơn cho nhân cách vẹn toàn” của nguyên Thứ trưởng, Phó Chủ nhiệm UBDT Hoàng Thị Hạnh.
Thắm tình quân dân |
LÒNG BIẾT ƠN CHO NHÂN CÁCH VẸN TOÀN
Hoàng Hạnh
Tôi trở về đất liền đã từ lâu
Mà thấy lòng mình vẫn đang ở đảo
Đảo tiền tiêu nơi muôn trùng sóng gió
Bao thanh xuân góp sức giữ biển trời
Người chiến sỹ Trường Sa trong bài học ngày xưa
Tôi đã gặp ở đây giữa trời nắng lửa
Đôi mắt kiên trung vững vàng tay súng
Kiêu hãnh bừng lên tiếng hát trước quân kỳ.
Sau trang nghiêm chào lá cờ tổ quốc
Sau những lời thề vang đến cuối khơi xa
Sau những bước chân trải dài trên cát bỏng
Đời thường rộn rã khắp đảo xanh.
Cực nhọc thao trường bay đi cùng với gió
Tiếng cười theo sóng lan xa…
Dù nắng cháy đảo vẫn xanh, hoa lá
Nam Yết, Sinh Tồn, Thám Hiểm, Bình Nguyên…
Bao tên đất, tên người từ ngàn xưa còn đó
Tiếng vọng cha ông nâng bước quân hành.
Phút đời thường của lính đảo Trường Sa
Câu nói đầu tiên nhớ đất liền da diết
Mong ngày trở về được nắm bàn tay mẹ
Được hôn lên tóc mẹ đổi màu sương.
Được dắt con đến trường, được cày, được cuốc
Trên mảnh ruộng ngàn đời cha mẹ để giành cho
Tôi lặng lẽ nắm tay người chiến sỹ
Cảm phục trào dâng thân thiết tự bao giờ.
Tôi trở về đất liền đã từ lâu.
Một con vía hình như còn ở lại.
Như yêu thương tấm lòng của mẹ
Thêm ấm lòng người chiến sỹ đảo xa
Tôi trở về đất liền đã từ lâu
Lòng vẫn lắng về ngàn xa biển cả
Ở nơi ấy những người con trung hiếu
Đêm ngày gìn giữ biên cương.
Dù bão táp, mưa sa, nắng đổ
Vẫn hiên ngang dáng đứng Tổ quốc mình.
Lòng tự nhủ sống tốt thôi chưa đủ
Mãi biết ơn để nhân cách vẹn tròn
Tổ quốc ghi ơn những người con trung hiếu
Mãi mãi vũng bền đất nước Việt Nam ơi!
Yên Bái tháng 9/2024
(Đêm nghe tin bão số 3)