Đột quỵ đang trẻ hóa và 6 nguy cơ khiến người trẻ dễ mắc bệnh
Đột quỵ ngày càng xuất hiện nhiều ở người trẻ, phần lớn do các rối loạn sức khỏe âm thầm bị bỏ qua, đòi hỏi nhận diện sớm và kiểm tra định kỳ.
Đột quỵ, từ bệnh của tuổi già đến mối đe dọa cho thế hệ 20 - 40. Ảnh: Thành Dương
Từ bệnh của tuổi già đến mối đe dọa cho thế hệ 20 - 40
Từng được xem là căn bệnh của người lớn tuổi, nhưng vài năm gần đây, đột quỵ ngày càng xuất hiện ở nhóm 20 - 40 tuổi. Tại nhiều bệnh viện lớn, tỉ lệ bệnh nhân trẻ tăng lên rõ rệt, khiến giới chuyên môn liên tục cảnh báo.
Tiến sĩ Vikash Goyal, bác sĩ tim mạch cao cấp tại Bệnh viện Paras (Ấn Độ), nhận định: “Phần lớn người trẻ nhập viện khi đột quỵ đã xảy ra. Họ không biết mình có nguy cơ vì các bệnh nền âm thầm không gây triệu chứng".
Theo ông, kiểm tra huyết áp, nhịp tim và tầm soát rối loạn đông máu định kỳ có thể giảm đáng kể rủi ro.
Một trong những thủ phạm phổ biến nhất là tăng huyết áp, vốn đang “trẻ hóa” do lối sống thiếu vận động, căng thẳng kéo dài và ăn mặn. Huyết áp cao làm yếu thành mạch, tạo điều kiện cho cục máu đông hình thành và trôi lên não.
Ở nhiều người trẻ, các bệnh tim chưa được chẩn đoán như rung nhĩ hoặc lỗ thông bầu dục (PFO) cũng là nguyên nhân gây đột quỵ sớm. Những bất thường này khiến máu ứ đọng, dễ tạo huyết khối.
Những yếu tố nguy hiểm ít ai ngờ tới
Ngoài các bệnh tim mạch và huyết áp, nhiều rối loạn khác cũng âm thầm đẩy người trẻ đến gần nguy cơ đột quỵ.
Rối loạn đông máu, dù do di truyền hay bệnh lý huyết học khiến cơ thể dễ hình thành cục máu đông bất thường. Người có tiền sử gia đình bị đột quỵ sớm càng cần được tầm soát sớm.
Ở phụ nữ, thuốc tránh thai chứa estrogen có thể làm tăng nguy cơ đông máu, đặc biệt khi kèm hút thuốc lá hoặc thừa cân. Các bác sĩ khuyến cáo lựa chọn phương pháp tránh thai an toàn hơn, phù hợp với sức khỏe mạch máu.
Những người mắc bệnh tự miễn như lupus hoặc viêm mạch cũng đối mặt nguy cơ đột quỵ cao vì thành mạch dễ bị tổn thương, hẹp hoặc tắc.
Đáng chú ý, sau các đợt nhiễm trùng nặng, kể cả COVID-19, cơ thể có thể xuất hiện phản ứng viêm mạnh, gây rối loạn đông máu. Nhiều bệnh nhân trẻ đột quỵ sau vài tuần hồi phục mà không nhận ra đó là hệ quả của tình trạng viêm kéo dài.
Đột quỵ không phải tai nạn ngẫu nhiên. Nó là kết quả của những bất ổn sức khỏe âm thầm tích tụ qua thời gian. Với người trẻ, chủ động lắng nghe cơ thể, kiểm tra định kỳ và duy trì lối sống lành mạnh chính là tấm khiên bảo vệ trước biến cố khó lường này.
