Chế độ dinh dưỡng cho bệnh nhân suy thận

Hạn chế thức ăn nhiều protein

Ở người bị suy thận mạn phải lọc máu, các chất độc như ure và creatinin sinh ra từ quá trình chuyển hóa protein không được đào thải hiệu quả, dễ tích tụ trong máu gây độc. Vì vậy, bệnh nhân cần hạn chế thực phẩm giàu đạm như thịt nạc, cá, trứng, tôm, thịt gà... để giảm gánh nặng cho thận. Khi lượng ure và creatinin trong máu tăng cao, người bệnh có thể gặp các triệu chứng nguy hiểm như đau đầu, buồn nôn, tiêu chảy, thậm chí xuất huyết tiêu hóa. Do đó, chỉ nên ăn lượng protein theo khuyến nghị của bác sĩ, tránh ăn quá mức dù là thực phẩm tốt cho sức khỏe.

Giảm muối để tránh tích nước và tăng huyết áp

Thận suy làm mất khả năng đào thải natri, dẫn đến tích nước, gây phù nề, tăng huyết áp và có thể dẫn đến phù phổi cấp. Khi ăn mặn, người bệnh sẽ uống nhiều nước hơn, khiến cơ thể tích tụ thêm dịch và phải lọc máu thường xuyên hơn. Vì vậy, bệnh nhân nên ăn nhạt, lượng muối nạp vào không quá 1.500mg/ngày, đồng thời tránh các thực phẩm chứa nhiều muối như nước mắm, đồ hộp, trứng muối, cá biển hay mì ăn liền.

Tránh thực phẩm chứa nhiều kali

Tăng kali máu là biến chứng nguy hiểm hàng đầu ở người suy thận, có thể dẫn đến rối loạn nhịp tim và tử vong. Bình thường, kali dư được thận đào thải qua nước tiểu, nhưng ở người suy thận giai đoạn cuối, chức năng này không còn. Vì vậy, bệnh nhân cần tránh các thực phẩm giàu kali như chuối, đu đủ, khoai tây, nước dừa và các loại sữa có hàm lượng kali cao. Khi chọn sữa, nên đọc kỹ nhãn mác để đảm bảo an toàn.

Hạn chế thực phẩm chứa nhiều phospho

Khi thận mất khả năng loại bỏ phospho, lượng phospho trong máu tăng cao sẽ làm canxi trong xương bị rút ra, gây loãng xương và đau nhức. Các thực phẩm giàu phospho bao gồm sữa, đậu, ngũ cốc nguyên hạt (như gạo lứt), coca, bia và các loại nước ngọt có gas. Người bệnh nên hạn chế tối đa những thực phẩm này để tránh tổn hại hệ xương và các cơ quan khác.

Kiểm soát lượng nước đưa vào cơ thể

Với bệnh nhân suy thận, kiểm soát lượng nước là vấn đề sống còn. Nếu nạp vào quá nhiều nước trong khi thận không thể đào thải, cơ thể sẽ tích tụ dịch, gây tăng huyết áp, phù phổi và tràn dịch màng phổi, màng tim. Người bệnh nên cân hằng ngày để theo dõi sự thay đổi trọng lượng – mỗi 1kg tăng tương đương với khoảng 1 lít nước dư. Sau mỗi lần lọc máu, bệnh nhân nên ghi lại cân nặng “khô” (tức là sau khi đã rút hết dịch dư), từ đó điều chỉnh lượng nước uống trong ngày. Việc ăn nhạt cũng giúp giảm cảm giác khát, hạn chế nạp nước.