Nguy cơ đóng cửa hàng loạt trung tâm đăng kiểm
Cục Đăng kiểm Việt Nam cho biết nếu các vụ án sai phạm đăng kiểm đồng loạt xét xử trong tháng 7-2024, dự báo có đến 91 trung tâm đăng kiểm phải đóng cửa trong 3 tháng.
Cục Đăng kiểm Việt Nam vừa có báo cáo gửi lãnh đạo Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) về dự báo tình hình kiểm định xe cơ giới trong thời gian tới, khi các địa phương đưa ra xét xử các vụ án liên quan đến đăng kiểm.
Ùn tắc đăng kiểm?
Ông Nguyễn Chiến Thắng, Cục trưởng Cục Đăng kiểm Việt Nam, cho biết hiện cả nước có 274/294 trung tâm đăng kiểm với 446/546 dây chuyền kiểm định đang hoạt động. Công suất kiểm định tối thiểu 1 tháng là 642.240 phương tiện, hoàn toàn đáp ứng được nhu cầu kiểm định của người dân và doanh nghiệp trên phạm vi toàn quốc trong năm 2024.
Tuy nhiên, do việc phân bố các trung tâm đăng kiểm không đồng đều về mặt địa lý dẫn đến có chỗ thiếu, chỗ thừa, cộng với các phương tiện được tự động gia hạn đăng kiểm theo quy định tại Thông tư 08/2023 và số phương tiện tạm dừng hoạt động trước đây nay thực hiện kiểm định trở lại, dẫn đến tình trạng ùn tắc kiểm định có nguy cơ tái diễn vào các tháng giữa và cuối năm 2024 tại 11 địa phương. Các địa phương này gồm: Bình Thuận, Đồng Nai, Đồng Tháp, Hà Giang, Hà Nội, Kon Tum, Lâm Đồng, Thái Bình, Thừa Thiên - Huế, TP HCM và Trà Vinh. Đặc biệt, tại Hà Nội và TP HCM đã xuất hiện tình trạng ùn ứ phương tiện cục bộ tại một số thời điểm trong thời gian vừa qua.
Theo Cục Đăng kiểm Việt Nam, trong các tháng tới đây, khi các vụ án liên quan đến lĩnh vực đăng kiểm tại các địa phương được đưa ra xét xử sẽ có tác động rất lớn đến hoạt động kiểm định. Số liệu thống kê cho thấy đã có 42 địa phương với 112 trung tâm đăng kiểm có các đăng kiểm viên bị khởi tố.
Với lượng phương tiện đến kiểm định gia tăng và việc các cơ quan tố tụng đưa vụ việc ra xét xử trong thời gian tới đây thì cả nước có tới 36 địa phương có nguy cơ bị ùn tắc phương tiện đến kiểm định, bao gồm: Bắc Kạn, Bắc Giang, Bắc Ninh, Bình Định, Bình Dương, Bình Thuận, Cần Thơ, Đà Nẵng, Đắk Lắk, Đồng Nai, Đồng Tháp, Gia Lai, Hà Giang, Hà Nam, Hà Nội, Hà Tĩnh, Hải Dương, Hậu Giang, Hòa Bình, Hưng Yên, Kon Tum, Lâm Đồng, Nam Định, Nghệ An, Phú Yên, Quảng Bình, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Sơn La, Thái Bình, Thái Nguyên, Thừa Thiên - Huế, Tiền Giang, TP HCM, Trà Vinh và Tuyên Quang. Đặc biệt, sẽ có những địa phương không còn trung tâm đăng kiểm để hoạt động như Bắc Kạn và Thái Bình.
Căng thẳng tại TP HCM và Hà Nội
Về tình hình nhân lực, theo thống kê, cả nước có 2.474 đăng kiểm viên nhưng hơn 900 người đã bị khởi tố. Trong số 1.818 đăng kiểm viên đang tham gia hoạt động kiểm định hiện nay, có 291 người bị khởi tố.
Đáng chú ý, theo lãnh đạo Cục Đăng kiểm, trường hợp các vụ án đăng kiểm đồng loạt xét xử trong tháng 7-2024, dự báo sẽ có 91 trung tâm đăng kiểm phải đóng cửa trong thời gian 3 tháng, tức là đến hết tháng 9-2024 mới có thể mở cửa hoạt động trở lại phục vụ nhu cầu của người dân và doanh nghiệp. Trong số này, 100% trung tâm thuộc Cục Đăng kiểm tại Hà Nội và TP HCM sẽ phải đóng cửa. Nguy cơ ùn tắc tại các địa phương là chắc chắn sẽ xảy ra và đặc biệt nghiêm trọng tại Hà Nội, TP HCM và Đồng Nai.
Chẳng hạn tại Hà Nội, hiện có 28/31 trung tâm đăng kiểm đang hoạt động. Khi tòa án xét xử đồng thời các vụ án tại các trung tâm đăng kiểm (dự kiến diễn ra trong tháng 7 và kéo dài khoảng 1 tháng) sẽ chỉ còn 91 đăng kiểm viên của 28 trung tâm thực hiện kiểm định do các đăng kiểm viên phải dự phiên xét xử. Trường hợp các đăng kiểm viên bị kết tội bằng bản án có hiệu lực, dự báo sẽ có 26/28 trung tâm đăng kiểm phải dừng hoạt động do có từ 2 đăng kiểm viên bị thu hồi chứng chỉ đăng kiểm viên.
Tại TP HCM, trong số 18/19 trung tâm đăng kiểm với 42/52 dây chuyền đang hoạt động, 54/146 đăng kiểm viên đang làm việc đã bị khởi tố, nếu xét xử đồng thời các vụ án trong tháng 7 sẽ có 3 trung tâm phải dừng hoạt động do không đủ đăng kiểm viên. Trường hợp các đăng kiểm viên bị kết tội bằng bản án có hiệu lực, dự báo sẽ có 16/19 trung tâm đăng kiểm phải dừng hoạt động.
Chuẩn bị các kịch bản ứng phó
Để chủ động ứng phó với các tình huống có thể xảy ra trong thời gian tới khi các vụ án được đưa ra xét xử và các đăng kiểm viên bị kết tội, lãnh đạo Cục Đăng kiểm đã báo cáo Bộ GTVT, đề xuất sửa đổi Nghị định 139/2018/NĐ-CP và Nghị định 30/2023/NĐ-CP quy định về kinh doanh dịch vụ kiểm định xe cơ giới, theo trình tự, thủ tục rút gọn. Trong đó, loại trừ trường hợp thu hồi chứng chỉ đăng kiểm viên và tạm đình chỉ hoạt động của đơn vị đăng kiểm để tránh tình trạng các đơn vị đăng kiểm bị thiếu đăng kiểm viên và bị dừng hoạt động, gây thiệt hại không đáng có cho người dân và doanh nghiệp.
Cục Đăng kiểm cũng đề xuất Bộ GTVT có văn bản đề nghị các tỉnh tăng cường công tác quản lý, chỉ đạo các cơ quan liên quan tại địa phương chuẩn bị các kịch bản, kịp thời ứng phó với các tình huống xảy ra trong hoạt động kiểm định xe cơ giới.