Chính sách thu hút nhân tài cho Trung tâm tài chính Việt Nam

Nhân tài đóng vai trò then chốt trong sự phát triển của Trung tâm Tài chính Việt Nam, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh, thúc đẩy đổi mới sáng tạo và nâng tầm vị thế của Việt Nam trên thị trường tài chính toàn cầu. Do đó, việc xây dựng và triển khai các chính sách thu hút nhân tài hiệu quả là nhiệm vụ cấp thiết, không chỉ đáp ứng nhu cầu nhân lực chất lượng cao mà còn tạo động lực phát triển bền vững cho hệ sinh thái tài chính của quốc gia.

Việt Nam đang đặt mục tiêu phát triển TPHCM thành một trung tâm tài chính khu vực và toàn cầu, với các chính sách thu hút đầu tư, cải thiện môi trường kinh doanh và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực. Theo Quyết định số 368/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, TPHCM được định hướng trở thành trung tâm tài chính quốc tế vào năm 2030.

Chất lượng nhân lực hiện tại theo báo cáo của Bộ Kế hoạch và Đầu tư năm 2023: Chỉ 35% lực lượng lao động trong ngành tài chính - ngân hàng có trình độ đạt chuẩn quốc tế. Chỉ số kỹ năng số của Việt Nam đạt 4.2/10, thấp hơn so với Singapore (8.1/10) và Hồng Kông - Trung Quốc (7.8/10). Hơn 60% lao động trong ngành tài chính có kinh nghiệm dưới 5 năm, cho thấy thiếu hụt nhân sự cấp cao.

Những thách thức trong việc thu hút nhân tài, môi trường làm việc theo khảo sát của VietnamWorks năm 2023: Chế độ đãi ngộ mức lương trung bình trong ngành tài chính tại Việt Nam là 1.500USD/tháng, thấp hơn so với Singapore (6.000USD/tháng) và Hồng Kông - Trung Quốc (5.500USD/tháng). Chính sách thuế thu nhập cá nhân chưa cạnh tranh so với các nước trong khu vực. Cơ hội phát triển thiếu chương trình đào tạo nâng cao năng lực theo chuẩn quốc tế. Hạn chế về cơ hội thăng tiến trong các tập đoàn tài chính lớn.

Việt Nam có tiềm năng trở thành trung tâm tài chính khu vực nhưng đang đối mặt với nhiều thách thức trong việc thu hút nhân tài. Để cải thiện, cần có các chính sách ưu đãi thuế, nâng cao chất lượng giáo dục tài chính và cải thiện môi trường làm việc để cạnh tranh với các trung tâm tài chính lớn như Singapore và Hồng Kông (Trung Quốc).

Chính sách hỗ trợ người nước ngoài và chuyên gia tài chính để thu hút chuyên gia tài chính quốc tế, Việt Nam đã xây dựng các chính sách hỗ trợ hấp dẫn. Tuy nhiên, việc miễn thuế thu nhập cá nhân cho mọi lao động tại trung tâm tài chính không được Bộ Tài chính ủng hộ, do không phải tất cả đều là đối tượng cần thu hút. Thay vào đó, các chuyên gia và lao động có trình độ cao được hưởng các ưu đãi về thuế thu nhập cá nhân, tạo điều kiện thuận lợi cho họ khi làm việc tại Việt Nam.

Giải pháp điều chỉnh lương cạnh tranh tăng lương cơ bản từ 20% - 30% so với mặt bằng hiện tại để tiệm cận mức thu nhập khu vực. Thưởng hiệu suất cao cơ chế thưởng theo KPIs và lợi nhuận để giữ chân nhân tài. Phúc lợi mở rộng Hỗ trợ bảo hiểm sức khỏe cao cấp, gói cổ phiếu ưu đãi và nghỉ phép linh hoạt.

Bên cạnh đó cần chính sách thu hút chuyên gia tài chính nước ngoài.

Theo khảo sát của EuroCham Vietnam (2022), 57% chuyên gia nước ngoài tại Việt Nam cho rằng, thủ tục cấp giấy phép lao động còn phức tạp, gây cản trở quá trình thu hút nhân tài. Cung cấp ưu đãi về thuế và chính sách định cư. Các trung tâm tài chính lớn trên thế giới như Singapore, Dubai, Hồng Kông (Trung Quốc) đều áp dụng mức thuế thu nhập cá nhân thấp cho chuyên gia tài chính nước ngoài, ví dụ: Singapore thuế thu nhập cá nhân dao động từ 0 - 22% (miễn thuế cho thu nhập dưới 20.000SGD). Hồng Kông (Trung Quốc) thuế thu nhập cá nhân tối đa 15%. Việt Nam mức thuế thu nhập cá nhân hiện tại lên tới 35%, cao hơn so với các nước cạnh tranh trực tiếp.

Theo báo cáo của IMF, các chính sách thuế ưu đãi giúp thu hút nhân tài và đóng góp vào GDP quốc gia từ 1 - 3% hằng năm.