4 nhóm doanh nghiệp đặc trưng trong quá trình tinh gọn

Theo Công ty Anphabe, hiện đã có 26% đã hoàn thành quá trình tinh gọn, 35% đang triển khai dưới nhiều mô hình và cấp độ khác nhau, 15% có kế hoạch thực hiện trong 12.2025.

Quá trình tinh gọn, có 4 nhóm doanh nghiệp đặc trưng:

Nhóm "mơ mộng"

Đây là nhóm doanh nghiệp có phần mềm tốt nhưng phần cứng còn yếu: Doanh nghiệp nêu cao tinh thần đổi mới, có ý tưởng, nhưng thiếu quy trình và nền tảng để nhân rộng ý tưởng.

Nhóm "an phận"

Đây là nhóm doanh nghiệp sở hữu hệ thống "yếu", nhân sự cũng không xuất sắc và vẫn đang vận hành trong chế độ “sinh tồn” nên mọi quyết định đều mang tính phòng thủ, chậm chạp và tụt hậu.

Nhóm “tay đua”

Ngược lại với nhóm mơ mộng và an phận, nhóm này đầu tư mạnh vào hệ thống và công nghệ nhưng văn hoá và hành vi con người còn vận hành theo thói quen cũ, thiếu linh hoạt và phản ứng nhanh.

Nhóm “hình mẫu”

Nhóm này bao gồm những tổ chức thật sự "vận hành đồng bộ”, nơi chiến lược – con người – quy trình – công nghệ cùng nói chung một ngôn ngữ. Đây chính là hình mẫu “tổ chức tinh gọn tiến hóa” mà chúng ta đang hướng đến.

Các doanh nghiệp, đơn vị ở nhóm này là nơi mà khi khởi động “chiến dịch mới” thì toàn bộ công ty sẽ phối hợp rất nhịp nhàng: Marketing bật chế độ ý tưởng, HR bật chế độ tuyển dụng, IT bật hệ thống, tài chính bật chế độ “mở hầu bao”…

Khảo sát của thị trường Việt Nam của Công ty Anphabe cho thấy một bức tranh đáng suy ngẫm: 70% tổ chức vẫn đang "loay hoay" lệch pha phần cứng hoặc phần mềm. Nhóm "an phận" vẫn chiếm tới 25%; chỉ có 30% tổ chức thuộc nhóm "hình mẫu".

Đáng chú ý hơn, dù ở nhóm nào, vẫn có một chỉ số rất đáng quan tâm: 7/10 doanh nghiệp thừa nhận rằng kết quả tinh gọn chưa đạt kỳ vọng ban đầu.

Tỉ lệ hài lòng với kết quả quá trình tinh gọn rất thấp: Nhóm an phận là 10%, con số này ở nhóm "mơ mộng" là 23%, nhóm “tay đua” là 32%. Ngay cả ở nhóm “hình mẫu”, tỉ lệ hài lòng cũng chỉ đạt mức 40% thành công.

Những con số này khẳng định, vấn đề không chỉ nằm ở chiến lược hay công cụ, mà nằm sâu hơn ở cách hệ thống vận hành và con người tương tác. Khi phần mềm tốt mà phần cứng thiếu, doanh nghiệp dễ rơi vào trạng thái hỗn loạn do thiếu hệ thống. Ngược lại, nếu phần cứng tốt hơn phần mềm, con người sẽ chạy theo hệ thống một cách kiệt sức và thiếu sáng tạo.