Vụ lĩnh án 6 năm tù vì nuôi 13 con gà lôi trắng, "vi phạm 1 con đã bị truy tố"

Gà lôi trắng thuộc danh lục 1B, cấm săn bắt, buôn bán dưới mọi hình thức

Chia sẻ với phóng viên Lao Động về vụ việc này, ông Nguyễn Hoàng Hào, cán bộ Viện Điều tra Quy hoạch rừng, Thư ký Hội nghiên cứu và bảo tồn chim hoang dã Việt Nam cho biết: "Hiện nay, Nhà nước cấm hoàn toàn việc săn bắt, bẫy, buôn bán động vật hoang dã. Việc chăn nuôi các loài hoang dã bắt buộc phải có giấy phép của cơ quan có thẩm quyền cấp. Động vật nuôi phải có chứng nhận nguồn gốc rõ ràng và kê khai kiểm kê hàng năm, mọi biến động về số lượng đều phải báo cáo cơ quan quản lý.

"Vi phạm pháp luật bảo vệ động vật hoang dã sẽ bị xử phạt theo nghị định 07/2022/NĐ-CP, truy tố hình sự theo Điều 234 và Điều 244 Bộ luật Hình sự 2017"- ông Hào khẳng định.

Theo ông Hào, gà lôi trắng (có tên khoa học Lophura nycthemera) là loài nằm trong danh lục 1B, là loài cấm săn bắt, buôn bán dưới mọi hình thức.

"Với loài này, chỉ cần vi phạm ở mức độ 1 con là đã bị truy tố rồi, vậy mà trong trường hợp này, người vi phạm đã nuôi đến 13 con. Tôi cho rằng hình phạt của Tòa án như vậy là có tính răn đe và làm gương cho cộng đồng, đồng thời sẽ nâng cao nhận thức của người dân trong việc chấp hành các quy định của pháp luật về lĩnh vực này"- ông Hào nói.

Trường hợp nào được nuôi động vật hoang dã?

Cũng chia sẻ về vụ việc này, một chuyên gia trong lĩnh vực bảo tồn các loài động, thực vật hoang dã cho biết, việc nuôi những loài động vật hoang dã quý hiếm được quy định rất chi tiết tại Thông tư số 27/2025/TT-BNNMT ngày 24.6.2025 của Bộ Nông nghiệp và Môi trường.

Các loài động vật hoang dã thuộc Danh mục loài nguy cấp, quý, hiếm ban hành kèm theo Thông tư số 27/2025/TT-BNNMT ngày 24 tháng 6 năm 2025 của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường quy định về quản lý các loài nguy cấp, quý, hiếm; nuôi động vật rừng thông thường và thực thi Công ước về buôn bán quốc tế các loài động vật, thực vật hoang dã nguy cấp đều được phép nuôi nếu cơ sở nuôi có hệ thống chuồng trại phù hợp với đặc tính sinh học loài, được cơ quan thẩm quyền cho phép và quan trọng nhất là chứng minh được nguồn gốc con giống.

Thông tư 27 nêu rõ việc nuôi loài động vật nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ phục vụ mục đích bảo tồn đa dạng sinh học, nghiên cứu khoa học, du lịch sinh thái được thực hiện tại cơ sở bảo tồn đa dạng sinh học đã được cấp giấy chứng nhận, đáp ứng các yêu cầu sau:

Đảm bảo nguồn gốc hợp pháp của loài theo quy định của pháp luật có liên quan;

Đảm bảo loài nuôi và số lượng cá thể theo đúng danh mục loài đã được cấp phép kèm theo Giấy chứng nhận cơ sở bảo tồn đa dạng sinh học; có phương án nuôi.

Đối với trường hợp nuôi phục vụ mục đích du lịch sinh thái: Được trưng bày những loài theo đúng danh mục loài đã được cấp phép kèm theo Giấy chứng nhận cơ sở bảo tồn đa dạng sinh học; không trưng bày các cá thể mắc bệnh hoặc bị thương, đang mang thai, đang nuôi con.

Trường hợp động vật bị ốm, chết, sinh sản trong quá trình nuôi, chủ cơ sở thông báo với cơ quan Thủy sản, cơ quan Kiểm lâm sở tại hoặc Ủy ban nhân dân cấp xã ở những địa phương không có cơ quan Kiểm lâm sở tại để xử lý theo quy định của pháp luật có liên quan.

Về điều kiện nuôi loài động vật nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ tại cơ sở bảo tồn đa dạng sinh học, Điều 17 của Thông tư 27 quy định: Diện tích của cơ sở phù hợp với quy mô và đối tượng đăng ký nuôi; chuồng, trại phải có kích thước và thiết kế phù hợp với đặc điểm sinh học của loài được nuôi, đáp ứng tiêu chuẩn do cơ quan có thẩm quyền ban hành hoặc được thiết kế theo hướng dẫn của các tổ chức quốc tế đã được công bố và được cơ quan khoa học CITES có chuyên môn liên quan xác nhận phù hợp với đặc điểm sinh thái và nhu cầu sinh học của loài được nuôi;

Đáp ứng được điều kiện về vệ sinh môi trường, thú y và điều kiện an toàn đối với người và loài nuôi; có phương tiện và thiết bị tiếp nhận, chuyển giao loài nuôi khi cần thiết; có khu vực cách ly để phòng ngừa dịch bệnh trong quá trình theo dõi; đối với loài thú lớn, cần có khu vực phục hồi tập tính hoang dã trong trường hợp nhân nuôi bảo tồn.

Các cơ sở nuôi, cơ sở trồng đã được cấp mã số thực hiện mở sổ theo dõi theo quy định.

Theo chia sẻ của chuyên gia, đây không phải trường hợp đầu tiên vì trước đó đã có 1 trường hợp ở Hòa Bình cũng đã bị tuyên xử 6 năm tù cho hành vi tương tự.

"Không nuôi nhốt, săn bắt, giết hại các loài chim và động vật hoang dã! Không tùy tiện ngụy biện, bao che, dung túng cho hành vi vi phạm pháp luật về động vật hoang dã dù là nghèo khó"- vị chuyên gia khuyến cáo.